Shape

آشنایی با مسائل مالیاتی (باب سوم)

آشنایی با مسائل مالیاتی (باب سوم)

همه دولت ها نیازمند بدست آوردن درآمد هستند تا بتوانند مخارج لازم برای اداره مملکت را بپردازند. مالیات به عنوان مهم ترین و اساسی ترین ابزار و منبع مالی دولت، نقش مهمی در اجرای سیاست های اقتصادی کشورها خواهد داشت. ضوابط و قوانین مالیاتی و ساختار نظام مالیاتی لازم است همسو و هم راستای سایر پارامترهای جامعه؛ زمینه ساز رشد و توسعه همه جانبه هر کشور باشد و می تواند زمینه توزیع عادلانه درآمد و حمایت از اقشار آسیب پذیر جامعه باشد. در برخی از کشور های توسعه یافته از جمله آلمان و استرالیا حدودا 90% درآمد عمومی دولت از طریق درآمدهای مالیاتی تامین می شود. البته در آن کشورها؛ مجموعه دولت به بزرگی کشورهای دیگر نیست، بلکه جنبه نظارتی انها قوی می باشد. مسلما هرچه مجموعه دولت و کارمندان آن بزرگتر باشد، هزینه های دولت نیز بیشتر می باشد. در کشور ما تا به حال قسمت بزرگ منبع درآمد، نفت بوده اما در برنامه های توسعه اخیر و با ابزارهایی مانند مالیات بر ارزش افزوده و جلوگیری از فرار های مالیاتی توسط سیستم های یکپارچه اطلاعاتی، به سمت کاهش وابستگی به درآمد نفت پیش می رویم.

باب سوم مالیات

فصل اول: مالیات بر درآمد املاک

ماده (52): درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نبست به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد املاک می باشد.

ماده (53): درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می شود، عبارت است از کل مال الاجاره، اعم از نقدی و غیر نقدی، پس از کسر 25%بابت هزینه ها و استهلاک و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره.

-درآمد مشمول مالیات در مورد اجاره دست اول املاک مورد وقف یا حبس بر اساس این ماده محاسبه خواهد شد.

-در رهن تصرف، راهن طبق قوانین و مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود. هرگاه موجر مالک نباشد، درآمد مشمول مالیات او عبارت است از، مابه التفاوت اجاره دریافتی و پرداختی بابت ملک مورد اجاره.

-حکم این ماده در مورد خانه های سازمانی متعلق به اشخاص حقوقی در صورتی که مالیات انها طبق دفاتر قانونی تشخیص داده شود، جاری نخواهد بود.

تبصره 1) محل سکونت پدر یا مادر یا همسر یا فرزند یا اجداد و همچنین محل سکونت افراد تحت تکلف مالک اجاری تلقی نمی شود، مگر اینکه به موجب اسناد و مدارک ثابت شود که اجاره پرداخت می شود. چنانچه چند واحد مسکونی، محل سکونت مالک ویا افراد مزبور باشد، یک واحد برای سکونت مالک و یک واحد مسکونی برای هر یک از افراد مذکور به انتخاب مالک از شمول مالیات موضوع این بخش خارج خواهد بود.

تبصره 2) املاکی که به صورت مجانی در اختیار سازمان ها و موسسه های موضوع ماده (2) این قانون قرار می گیرد، غیر اجاری تلقی می شود.

تبصره 3) از نظر مالیات بر درآمد اجاره املاک، هر واحد آپارتمان یک مستغل محسوب می گردد.

تبصره 4) در مورد املاکی که با اثاثه یا ماشین آلات به اجاره واگذار می شود، درآمد ناشی از اجاره اثاه و ماشین آلات نیز جزو درآمد ملک محسوب و مشمول مالیات این فصل خواهد بود.

تبصره 5) مستحدثاتی مه طبق قرارداد از طرف مستاجر در عین مستاجره به نفع موجر ایجاد می شود، براساس ارزش معاملاتی روز تحویل مستحدثه به موجر تقویم و 50% آن جزو درآمد مشمول مالیات اجاره سال تحویل محسوب می شود.

تبصره 6) هزینه هایی که به موجب قانون یا قرارداد به عهده مالک است و از طرف مستاجر انجام می شود و همچنین مخارجی که به موجب قرارداد انجام آن از طرف مستاجر تقبل شده، چنانچه عرفا به عهده مالک باشد، به بهای روز انجام هزینه تقویم وبه عنوان مال الاجاره غیرنقدی به جمع اجاره بهای سال انجام هزینه اضافه می شود.

تبصره 7) در صورتی که مالک اعیان احداث شده در عرصه استیجاری ملک را به طور کلی یا جزیی به اجاره واگذار نماید، مبلغ اجاره پرداختی بابت عرصه به نسبت مورد اجاره از مال الاجاره دریافتی کسر و مازاد طبق مقررات صدر این ماده مشمول مالیات خواهد بود.

تبصره 8) چنانچه مالک محل سکونت خود را بفروشد و در سند انتقال بدون احاره بها برای تخلیه ملک داده شود، در مدتی که محل سکونت انتقال دهنده می باشد، تا 6 ماه و در بیع شرط مادام که طبق شرایط معامله مبیع در اختیار بایع شرطی است، احاره تلقی نمی شود، مگر اینکه به موجب اسناد و مدارک ثاب شود که اجاره پرداخت می گردد.

تبصره 9) وزاتخانه ها، موسسه ها و شرکت های دولتی و دستگاه هایی که تمام یا قسمتی از بودجه آنها از طرف دولت تامین می شود، نهاد های انقلابی، شهرداری ها و شرکت ها و موسسه های وابسته به آنها و همچنین سایر اشخاص حقوقی مکلفند، مالیات موضوع این فصل را از مال الاجاره هایی که پرداخت می کنند کسر و تا پایان ماه بعد بع اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را به موجر تسلیم نماید.

تبصره 10) واحدهای مسکونی متعلق به شرکت های سازنده مسکن که قبل از انتقال قطعی و طبق اسناد و مدارک مثبته به موجب قرارداد واگذار می گردند، مادام که در تصرف خریدار می باشد، در مدت مذکور اجاری تلقی نمی شودو از لحاظ مالیاتی با خریدار مانند مالک رفتار خواهد شد،  مشروط بر اینکه مالیات نقل و انتقال قطعی موضوع ماده (59) این قانون به ماخذ تاریخ تصرف پرداخت شده باشد.

تبصره 11) مالکان مجتمع های مسکونی اداری بیش از 3 واحد استیجاری که با رعایت الگوی مصرف مسکن بنا به اعلام وزارت مسکن و شهرسازی ساخته شده یا خواهند شد، در طول مدت اجاره از 100% مالیات بر درآمد املاک اجاری معاف 

می باشد، در غیر این صورت درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی در تهران تا مجموع 150 متر مربع زیر بنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع 200 متر مربع زیربنای مفید از مالیات بر درآمد ناشی از اجاره املاک معاف می باشد.

ماده (54): درآمد اجاره بر اساس قرارداد اعم از رسمی یا عادی، مبنای تشخیص مالیات قرار می گیرد و در مواردی که قرار داد وجود نداشته باشد یا ارائه آن خودداری گردد و یا مبلغ مندرج در آن کمتر از 80% ارقام مندرج در جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی مشور باشد و نیز در مورد ماده (54 مکرر) این قانون، میزان اجاره بها براساس جدول اجاره املاک مشابه تعیین خواهد شد.

تبصره 1) چنانچه مستاجر جزو مشمولین تبصره (9) ماده (53) این قانون باشد، اجاره پرداختی مستاجر ملاک تعیین درآمد مشمول مالیات اجاره خواهد بود.

تبصره 2) در صورتی که بر اساس اسناد و مدارک مثبته معلوم شود اجاره ملک بیش از مبلغی است که ماخذ تشخیص درآمد مشمول مالیات قرار گرفته است، مالیات مابه التفاوت طبق مقررات قابل مطالعه و در صورت اعتراض مودی، پرونده قابل رسیدگی در مراجع حل اختلاف موضوع این قانون خواهد بود.

تبصره 3) در مواردی که درآمد اجاره واقعی کمتر از درآمد تعیین شده طبق مقررات این  ماده باشد و مالیات تعیین شده مورد اعتراض مودی باشد، در این صورت پرونده قابل رسیدگی در مراجع حل اختلاف مالیاتی موضوغ این قانون خواهد بود.

ماده (54 مکرر): واحدهای مسکونی واقع در شهرهای با جمعیت بیش از یکصد هزار نفر که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور موضوع تبصره (7) ماده (169) مکرر این قانون، به عنوان «واحد خالی» شناسایی می شوند، از سال دوم به بعد مشمول مالیات معادل مالیات بر اجاره به شرح زیر خواهند شد:

سال دوم : ماعدل یک دوم مالیات متعلقه

سال سوم : معادل مالیات متعلقه

سال چهارم به بعد : معادل یک ونیم برابر مالیات متعلقه

ماده (55): هرگاه مالک خانه یا اپارتمان مسکونی، آن را به اجاره واگذار نماید و خود محل دیگر برای سکونت خویش اجاره نماید یا از خانه سازمانی که کارفرما در اختیار او می گذارد، استفاده کند در احتساب درآمد مشمول مالیات این فصل میزان مال الاجاره ای که به موجب سند رسمی یا قرارداد می پردازد یا توسط کارفرما از حقوق وی کسر ویا برای محاسبه مالیات حقوق تقویم می گردد، از کل مال الاجاره دریافتی او کسر خواهد شد.

ماده (57): در مورد شخص حقیقی که هیچ گونه درآمدی ندارد تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع ماده (84) این قانون از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات می باشد. مشمولان این ماده باید اظهارنامه مخصوصی طبق نمونه ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک تسلیم و اعلام نمایند که هیچ گونه درآمد دیگری ندارند. اداره امور مالیاتی مربوط باید خلاصه مندرجات اظهارنامه مودی را به اداره امور مالیاتی محل سکونت مودی ارسال دارد ودر صورتی که ثابت شود اظهارنامه مودی خلاف واقع است، مالیات متعلق به اضافه یک برابر آن به عنوان جریمه وصول خواهد شد. در اجرای حکم این ماده حقوق بازنشستگی و وظیفه دریافتی و جوایز و سود ناشی از سپرده های بانکی درآمد تلقی نخواهد شد.

تبصره 1): حکم ای ماده در مورد فرزندان صغیری که تحت ولایت پدر باشند، جاری نخواهد بود.

تبصره 2) چنانچه سایر درآمدهای مشمول مالیات ماهانه مودی کمتر از مبلغ مذکور در این ماده باشد، آن مقدار از درآمد مشمول مالیات اجاره املاک که با سایر درآمدهای مودی بالغ بر مبلغ فوق باشد، معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود.

ماده (59): نقل و انتقال قطعی املاک به ماخذ ارزش معاملاتی و به نرخ 5% و همچنین انتقال حق واگذاری به ماخذ وجوه دریافتی مالک یا صاحب حق و به نرخ 2% در تاریخ انتقال از طرف مالکان عین یا صاحبان حق مشمول مالیات می باشد.

ماده (61): در مواردی که انتقال ملک در دفاتر اسناد رسمی انجام نمی شود نیز ارزش معاملاتی ملک طبق مقررات این فصل در محاسبه مالیات ملاک عمل خواهد بود و به طور کلی برای املاکی که ارزش معاملاتی آنها تعیین نشده، ارزش معاملاتی نزدیکترین محل مشابه مناط اعتبار می باشد.

ماده (63): نقل وانتقال قطعی املاکی که به صورتی غیر از عقد بیع انجام می شوند، به استثنای نقل و انتقال بلاعوض که طبق مقررات مربوزه مشمول مالیات است، مشمول مالیات نقل و انتقال قطعی املاک برابر مقررات این فصل خواهد بود و در صورتی که عوضین، هردو ملک باشند، هریک از متعاملین به ترتیب فوق مالیات نقل و انتقال قطعی مربوز به ملک واگذاری خود را پرداخت خواهند کرد.

ماده (64): تعیین ارزش معاملاتی املاک بر عهده کمیسیون تقویم املاک می باشد. کمیسیون مزبور وظیفه دارد، ارزش معاملاتی موضوع این قانون را در سال اول معادل 2% میانگین قیمت های روز منطقه تعیین کند. این شاخص هرسال به میزان دو واحد درصد افزایش می یابد تا زمانی که ارزش معاملاتی هر منطقه به 20% میانگین قیمت های روز املاک برسد.

ماده (65): نقل و انتقال قطعی املاک که در اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی به عمل آمده و یا خواهد آمد و واحدهای مسکونی از طرف شرکت های تعاونی مسکن به اعضا آنها مشمول مالیات موضوع این فصل نخواهد بود. 

ماده (66): چنانچه انتقال گیرنده دولت یا شهرداری یا موسسه های وابسته به آنها بوده و همچنین در مواردی که ملک به وسیله اجرای ثبت و یا سایر ادارات دولتی به قائم مقامی مالک انتقال داده می شود، در صورتی که بهای مذکور در سند کمتر از ارزش معاملاتی باشد، در محاسبه مالیات موضوع ماده (59) این قانون بهای مذکور در سند به جای ارزش معاملاتی هنگام انتقال حسب مورد ملاک عمل قرار خواهد گرفت.

ماده (67): فسخ معاملات قطعی بر اساس حکم مراجع قضایی به طور کلی و اقاله یا فسخ معاملات قطعی املاک در سایر موارد تا 6 ماه بعد از انجام معامله به عنوان معامله جدید مشمول مالیات موضوع این فصل نخواهد بود.

ماده (68): املاکی که در اجرای ماده (34) قانون ثبت اسناد و املاک مصوب مرداد ماه 1320 و اصلاحات بعدی آن به دولت تملیک می شود، از پرداخت مالیات نقل و انتقال قطعی معاف است.

ماده (69): اولین انتقال قطعی واحدهای مسکونی ارزان و متوسط که ظرف مدت 10 سال از تاریخ تصویب این قانون مطابق ضوابط و قیمت هایی که وزارتخانه های مسکن و شهرسازی و امور اقتصادی و دارایی تعیین می نماید، احداث و حداکثر در مدت یکسال از تاریخ انقضای مهلت اجرای برنامه احداث که حسب مورد توسط وزارت مسکن و شهرسازی یا شهرداری محل تعیین می شود، منتقل می گردد، از پرداخت مالیات بر نقل و انتقال قطعی املاک معاف می باشد.

ماده (70): هرگونه مال یا وجوهی که از طرف وزارتخانه ها و موسسه ها وشرکت های دولتی یا شهرداری ها بابت عین یا حقوق راجع به املاک و اراضی برای ایجاد ویا توسعه مناطق نظامی یا مرافق عامه از قبیل توسعه یا احداث جاده، راه آهن، حیابان، معابر، لوله کشی آب و نفت و گاز، حفر نهر  و… به مالک یا صاحب حق تعلق می گیرد یا به حساب او به ودیعه گذاشته می شود، از مالیات نقل و انتقال موضوع این فصل معاف خواهد بود.

ماده (74): در مورد املاک با عنوان دستدارمی یا عناوین دیگر که حسب عرف محل در تصرف شخصی است، در صورتی که متصرف تمامی حقوق خود نسبت به ملک را به دیگری منتقل نماید، انتقال مزبور مشمول مالیات نقل و انتقال قطعی املاک برابر مقررات این فصل می باشد. همچنین در مورد درآمد حاصل از واگذاری سایر حقوق مربوز به این نوع املاک متصرف از نظر مالیاتی مانند مالک حسب مورد مشمول مالیات مربوط خواهد بود و در موارد فوق تاریخ تصرف؛ تاریخ تملک متصرف محسوب می شود.

ماده (75): از نظر مالیاتی، مستاجرین املاک اوقافی اعم از اینکه اعیان مستحدثه در آن داشته یا نداشته باشند، نسبت به عرصه مشمول مقررات این فصل خواهند بود.

تبصره 1) در محاسبه مالیات اینگونه مودیان، تاریخ اجاره به جای تاریخ تملک منظور خواهد شد.

تبصره 2) حکم این ماده در مواردی که ملک توسط مستاجر واگذار می شود، مانع اجرای تبصره (7) ماده (53) این قانون نخواهد بود.

ماده (76): در مواردی که نقل و انتقال موضوع ماده (52) این قانون جسب مورد مشمول مواد (59) یا (77) باشد، وجه دیگری بابت مالیات بر نقل و انتقال مزبور مطالبه نخواهد شد.

ماده (77): درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی ناشی از ساخت و فروش هر نوع ساختمان حسب مورد مشمول مقررات مالیات بر درآمد موضوع فصول چهار و پنج، باب سوم این قانون خواهد بود.

تبصره 1) اولین نقل و انتقال ساختمان های مذکور علاوه بر مالیات نقل و انتقال قطعی موضوع ماده (59) این قانون، مشمول مالیات علی الحساب به نرخ 10% به ماخذ ارزش معاملاتی ملک مورد انتقال است. مالیات قطعی مودیان موضوع این ماده پس از رسیدگی طبق مقررات مربوط تعیین می شود.

تبصره 2) شمول مقررات این ماده در خصوص ساخت و فروش ساختمان توسط اشخاص حقیقی منوط به آن است که بیش از 3 سال از تاریخ صدور گواهی پایان کار آن نگذشته باشد.

تبصره 3) شهرداری ها وظیفه دارند همزمان با صدور پروانه ساخت و همچینی در هنگام صدور پایان کار مراتب را به منظور تشکیل پرونده مالیاتی به اداره امور مالیاتی ذی ربط به ترتیبی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین می کند، گزارش کنند.

تبصره 4) شهرهای زیر یکصد هزار نفر جمعیت از حکم مفاد این ماده مستثنی هستند.

تبصره 5) آیین نامه اجرایی این ماده در مورد نحوه تعیین درآمد مشمول مالیات و چگونگی تسویه علی الحساب مالیاتی با پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی ظرف مدت 3 ماه پس از تصویب این قانون به تصویب هیات وزیران می رسد.

ماده (80): مودیان موضوع این فصل مکلف اند اظهارنامه مالیاتی خود را روی نمونه ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و در دسترس آنها قرار می گیرد، تنظیم و در مورد حق واگذاری محل و نیز مودیان موضوع ماده (74) این قانون تا 30 روز پس از انجام معامله و در سایر موارد تا آخر تیرماه سال بعد به انضمام مدارک مربوط به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک تسلیم و مالیات متعلق را طبق مقررات پرداخت نمایند.

 

فصل دوم: مالیات بر درآمد کشاورزی

ماده (81): درآمد حاصل از کلیه فعالیت های کشاورزی، دام پروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهی گیری، توغان داری، احیای مراتع و جنگل ها، باغات و اشجار از هر نوعی و نخیلات از پرداخت مالیات معاف می باشند.

فصل سوم: مالیات بر درآمد حقوق

ماده (81): درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر اعم از حقیقی و حقوقی، در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت یا کار انجام یافته، به صورت نقد یا غیرنقد تحصیل می کند، مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.

تبصره) درآمد حقوقی که در مدت ماموریت خارج از کشور، از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران یا اشخاص مقیم ایران، از منابع ایرانی عاید شخص می شود، مشمول مالیات بر درآمد حقوق می باشد.

ماده (83): درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از؛ حقوق مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر یا غیرمستمر قبل از وضع کشور و پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون.

تبصره) درآمد غیرنقدی مشمول مالیات حقوق به شرح زیر محاسبه و تقویم می گردد:

1) مسکن با اثاثیه معادل 25% و بدون اثاثیه 20% حقوق و مزایای مستمر نقدی به استثنای مزایای نقدی معاف موضوع ماده (91) این قانون، درماه پس از وضع وجوهی که از این بابت از حقوق کارمند کسر می شود.

2) اتومبیل اختصاصی با راننده معادل 10% و بدون راننده معادل 5% حقوق و مزایای مستمر نقدی به استثنای مزایای نقدی معاف موضوع ماده (91) این قانون، درماه پس از کسر وجوهی که ازاین بابت از حقوق کارمند کسر می شود.

3) سایر مزایای غیرنقدی معادل قیمت تمام شده برای پرداخت کننده حقوق.

ماده (84): میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع، هرساله در قانون بودجه سنواتی مشخص می گردد.

ماده (85): نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیر دولتی مازاد بر مبلغ مذکور در ماده (84) این قانون و تا هفت برابر آن مشمول مالیات سالانه 10% و نسبت به مازاد آن 20% می باشد.

ماده (86): پرداخت کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن مکلف اند، مالیات متعلق را طبق مقررات ماده (85) این قانون محاسبه و کسر و تا پایان ماه بعد ضمن تسلیم فهرستی متضمن نام و نشانی دریاقت کنندگان حقوق و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت و در ماه های بعد فقط تغییرات را صورت دهند.

تبصره) پرداخت هایی که کارفرمایان به اشخاص حقیقی غیر از کارکنان خود که مشمول پرداخت کسورات بازنشستگی یا بیمه نمی باشند، با عنوان حق المشاوره، حق حضور در جلسات، حق التدریس، حق التحقیق و حق پژوهش پرداخت می کنند، بدون رعایت معافیت موضوع ماده (84) این قانون مشمول مالیات مقطوع به نزخ 10% می باشد.

-کارفرمایان وظیفه دارند در موقع پرداخت یا تخصیص، مالیات متعلقه را کسر و ظرف مدت تعیین شده ماده (86) این قانون با اعلام مشخصات دریافت کنندگان مطابق فرم نمونه اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور ، به اداره امور مالیاتی پرداخت کنند و در صورت تخلف، مسئول پرداخت مالیات و جرائم متعلق خواهند بود.

ماده (87): اضافه پرداختی بابت مالیات بر درآمد حقوق، طبق مقررات این قانون، مسترد خواهد شد مشروط بر اینکه بعد از انقضای تیرماه سال بعد تا آخر آن سال با درخواست کتبی حقوق بگیر از اداره امور مالیاتی محل سکونت مورد مطالبه قرار گیرد.

ماده (91): درآمد های حقوق معاف از پرداخت مالیات:

1) روسا و اعضای ماموریت های سیاسی خارجی در ایران و روسا و اعضای هیات های نمایندگی فوق العاده دول خارجی نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت متبوع خود مشروط به اینکه، معامله متقابل و همچنین روسا و اعضای هیات های نمایندگی سازمان ملل متحد و موسسه های تخصصی آن در ایران نسبت به درآمد حقوق دریافتی از سازمان و موسسه های مزبور در صورتی که تابع دولت جمهوری اسلامی ایران نباشند.

2) روسا و اعضای ماموریت های کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسه های فرهنگی دول خارجی نسبت به درآ»د حقوق دریافتی از دول متبوع خود مشروط بر معامله متقابل.

3) کارشناسان خارجی که با موافقت دولت جمهور ی اسلامی ایران از نحل کمک های بلاعوض فنی و اقتصادی و علمی و فرهنگی دول خارجی و یا موسسه های بین المللی به ایران اعزام می شوند، نسبت به حقوق دریافتی آنان از دول متبوع یا موسسه های بین المللی مذکور.

4) کارمندان محلی سفرتخانه های و کنسولگری ها و نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران در خارج نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت جمهوری اسلامی ایران چنانچه دارای تابعیت جمهوری اسلامی ایران نباشند، به شرط معامله متقابل.

5) حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده.

6) هرینه سفر و فوق العاده مسافرت مربوط به شغل.

7)مسکن واگذاری در محل کارگاه یا کارخانه، برای استفاده کنندگان و خانه های ارزان قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگران قرار می گیرد.

8) وجوه حاصل از بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن.

9) عیدی سالانه یا پاداش آخر سال جمعا معادل 1/12 میزان معافیت مالیاتی ماده (84) این قانون.( به دلیل اینکه محدودیتی نیاورده برای مثال برای 6 ماه نیز می توان همین مبلغ را در معافیت عیدی لحاظ کرد)

10) خانه های سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آیین نامه های خاص در اختیار ماموران کشوری گذاشته می شود.

11) وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها به صورت مستقیم به وسیله حقوق بگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت کند.

12) مزایای غیرنقدی پرداختی به کارکنان حداکثر معادل 2/12 معافیت موضوع ماده (84) این قانون.

13) درآمد حقوق پرسنل نیرو های مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از نظامی و غیر نظامی، مشمولان قانون استخدامی وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و آزادگان.

ماده (92): 50% مالیات حقوق کارکنان مشاغل در مناطق کمتر توسعه یافته، طبق فهرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور بخشوده می شود.

فصل چهارم: مالیات بر درآمد مشاغل

ماده (93): درآمدی که اخاص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد ذکر شده در سایر فصل های این قانون در ایران تحصیل کنند، پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون، مشمول مالیات بر درآمد مشاغل می باشند.

تبصره) درآمد شرکت های مدنی اعم از اختیاری یا قهری، همچنین درآمد های ناشی از فعالیت های مضاربه، چنانچه عمال یا صاحب سرمایه، شخص حقیقی باشد، تابع مقررات این فصل می باشد.

ماده (94): درآمد مشمول مالیات مودیان موضوع این فصل عبارت است از، کل فروش کالا و خدمات به اضافه سایر درآمد های آنها که مشمول مالیات فصول دیگر شناخته نشده، پس از کسر هزینه ها و استهلاک مربوط، طبق مقررات فصل هزینه های قابل قبول و استهلاکات.

ماده (95): صاحبان مشاغل موضوع این فصل وظیفه دارند، دفاتر و یا اسناد و مدارک حسب مورد را که با رعایت اصول و ضوابط مربوطه از جمله اصول و ضوابط مربوز به تنظیم دفاتر تجاری موضوع قانون تجارت در خصوص تجار تنظیم می گردد برای تشخیص درآمد مشمول مالیات، نگهداری و اظهارنامه مالیاتی خود را بر اساس آنها تنظیم کنند.

-آیین نامه اجرایی مربوط به نوع دفاتر، اسناد و مدارک و روش های نگهداری انها، اعم از ماشینی و دستی و نمونه اظهارنامه مالیاتی با توجه به نوع و حجم فعالیت حسب مورد برای مودیان مذکور و نیز نحوه ارائه آنها برای رسیدگی و تشخیص درآمد مشمول مالیات به مراجه ذی ربط، حداکثر ظرف مدت 6 ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می شود و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.

ماده (97): درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی موضوع این قانون که مکلف به تسلیم اظهارنامه مایلاتی می باشند، به استناد اظهارنامه مالیاتی مودی که با رعایت مقررات مربوط تنظیم و ارائه شده و مورد پذیرش قرار گرفته باشد، خواهد بود. سازمان امور مالیاتی کشور می تواند اظهارنامه های مالیاتی دریافتی را بدون رسیدگی قبول و تعدادی از آنها را بر اساس معیار ها شاخصه های تعیین شده و یا به صورت نمونه انتخاب و برابر مقررات مورد رسیدگی قرار دهد.

-چنانچه مودی از ارائه اظهارنامه مالیاتی در مهلت قانونی و مطابق با مقراات خودداری کند، سازمان امور مالیاتی کشور نسبت به تهیه اظهارنامه مالیاتی برآوردی بر اساس فعالیت و اطلاعات اقتصادی کسب شده مودیان از طرح جامع مالیاتی و مطالبه مالیات متعلق به موجب برگ تشخیص مایلات اقدام می کند. در صورت اعتراض مودی در صورتی که ظرف مدت 30 روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیات، نسبت به ارائه اظهارنامه مایلاتی مطابق با مقررات مربوط اقدام کند، اعتراض مودی طبق مقررات این قانون مورد رسیدگی قرار می گیرد. این حکم مانع از تعلق جریمه ها و اعلام مجازات های عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی نیست. حکم موضوع ماده (239) این قانون در اجرای این ماده جاری است.

تبصره) سازمان امور مالیاتی کشور موظف است، حداکثر ظرف مدت 3 سال از ابلاغ این قانون، بانک اطلاعات مربوط به نظام جامع مالیاتی را در سراسر کشور مستقر و فعال نماید. در طی این مدت، در ادارات امور مالیاتی که نظام جامع مالیاتی به صورت کامل به اجرا درنیامده است، مواد (97-98-152-153-154-271) قانون مالیات های مستقیم مصوب سال 1380 مجری خواهد بود.

ماده (100): مودیان موضوع این فصل مکلفند، اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیت های شغلی خود را در 1 سال مالیاتی برای هر واحد شغلی یل برای هرمحل جداگانه طبق نمونه ای که به وسیله سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد، تنظیم و تا آخر خرداد ماه سال بعد به اداره امور مالیاتی محل شغل خود تسلیم و مالیات متعلق را به نرخ مذکور در ماده (131) این قانون پرداخت نمایند.

تبصره) سازمان امور مالیاتی کشور می تواند برخی از مشاغل یا گروه هایی از آنان را که میزان فروش کالا و خدمات سالانه آنها حداکثر 10 برابر معافیت موضوع ماده (84) این قانون باشد، از انجام بخشی از تکالیف از قبیل نگهداری اسناد و مدارک کوضوع این قانون و ارائه اظهارنامه مالیاتی معاف کند و مالیات مودیان مذکور را به صورت مقطوع تعیین و وصول نماید.

-درمواردی که مودی کمتر از 1 سال مالی به فعالیت اشتغال داشته باشد، مالیات متعلق نسبت به مدت استغال محاسبه و وصول می گردد. حکم این تبصره مانع از رسیدگی به اظهارنامه های مالیاتی تسلیم شده در موعد مقرر نخواهد بود.

ماده (101): درآمد سالانه مشمول مالیات مودیان موضوع این فصل، اظهارنامه مالیاتی خود را طبق مقررات این فصل در موعد مقرر تسلیم کرده اند تا میزان معافیت موضوع ماده (84) این قانون از پرداخت مالیات معاف و مازاد آن به نرخ های مذکور در ماده (131) این قانون مشمول مالیات خواهد بود. شرط تسلیم اظهارنامه برای استفاده از معافیت فوق نسبت به عملکرد سال 1382 به بعد جاری می باشد.

تبصره 1) در مشارکت های مدنی اعم از اختیاری و قهری، شرکا حداکثر از دو معافیت استفاده خواهند کرد و مبلغ معافیت به صورت مساوی بین آنان تقسیم و باقی مانده سهم هر شریک جداگانه مشمول مالیات خواهد بود. شرکایی که با هم رابطه زوجیت دارند، از لحاظ استفاده از معافیت در حکم یک شریک تلقی و معافیت مقرر به زوج اعطا می گردد. در صورت فوت احد از شرکا وراث وی به عنوان قائم مقام قانونی از معافیت مالیاتی سهم متوفی در مشارکت به شرح فوق استفاده نموده و این معافیت به صورت مساوی بین آنان تقسیم و از درآمد سهم هرکدام کسر خواهد شد.

تبصره 2) چنانچه هر شخص حقیقی دارای بیش از یک واحد شغلی باشد، مجموع درآمد واحدهای شغلی او با کسر فقط یک معافیت موضوع این ماده مشمول مالیات به نرخ های مذکور در ماده (131) این قانون می شود.

ماده (102): در مضاربه؛ عامل مکلف می اشد در موقع تسلیم اظهارنامه علاوه بر پرداخت مالیات خود، مالیات درآمد سهم صاحب سرمایه را بدون رعایت معافیت ماده (101) لین قانون کسر و به عنوان مالیات علی الحساب صاحب سرمایه به حساب مالیاتی واریز و رسید آن را به اداره امور مالیاتی ذی ربط و صاحب سرمایه ارائه نماید.

تبصره) در صورتی که صاحب سرمایه بانک باشد، تکلیف کسر مالیات صاحب سرمایه از عامل یا مضارب ساقط است.

ماده (103): وکلا دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی وکالت می کنند، مکلف اند در وکالتنامه های خود رقم حق الوکاله ها را قید نمایند و معادل 5% آن بابت علی الحساب مالیاتی روی وکالتنامه تمبر الصاق و ابطال نمایند که درهر حال مبلغ تمبر حسب مورد نباید کمتر از میزان مقرر به شرح زیر باشد:

1) در دعاوی و اموری که خواسته آنها مالی است، 5% حق الوکاله مقرر در تعرفه برای هر مرحله.

2) در مواردی که موضوع وکالت مالی نباشد یا تعیین بهای خواسته به طور قانونی لازم نیست و همچنین در دعاوی کیفری که تعیین حق الوکاله به نظر دادگاه می باشد، 5% حداقل حق الوکاله مقرر در آیین نامه حق الوکاله برای هر مرحله.

3) در دعاوی کیفری نسبت به مورد ادعای خصوصی که مالی نباشد، بر طبق مفاد حکم بند (1) این ماده.

4) در مورد دعاوی و اختلافات مالی که در مراجع اختصاصی غیرقضایی رسیدگی و حل و فصل می گردد و برای حق الوکاله آنها تعرفه خاصی مقرر نشده باشد، از قبیل اختلافات مالیاتی و عوارض توسعه معابر شهرداری و نظایر آنها میزان حق الوکاله صرفا از لحاظ مالیاتی به صورت زیر می باشد:

1-1) تا ده میلیون ریال ما به الاختلاف، 5%

1-2) تا سی میلیون ریال ما به الاختلاف، 4% نسبت به مازاد ده میلیون ریال.

1-3)از سی میلیون ریال ما به الاختلاف به بالا، 3% نسبت به مازاد سی میلیون ریال منظور می شود و معادل 5% آن تمبر باطل خواهد شد.

-مفاد این بند درباره اشخاصی که وکالتا در مراجع مذکور در این بند اقدام می نمایند، نیز جاری است، به جز در مورد کارمندان مودی یا پدر، مادر، خواهر، برادر، پسر، دختر، نواده و همسر مودی.

تبصره 1) در هرمورد که طبق مفاد این ماده عمل نشده باشد، وکالت وکیل با رعایت مقررات قانون آیین نامه دادرسی مدنی در هیچ کدام از دادگاه ها و مراجع مزبور قابل قبول نخواهد بود، مگر در مورد وکالت های مرجوعه از طرف وزارتخانه ها و موسسه های دولتی وشرکت های دولتی و شهرداری ها موسسه های وابسته به دولت و شهرداری ها که محتاج به ابطال تمبر روی وکالتنامه نمی باشند.

تبصره 2) وزارتخانه ها و موسسه های دولتی و شکرت های دولتی و شهرداری ها و موسسه های وابسته به دولت و شهرداری ها مکلفند، از وجوهی که بابت حق الوکاله به وکلا پرداخت می کنند، 5% آن را کسر و بابت علی الحساب مالیاتی وکیل تا پایان ماه بعد بعد به اداره امور مالیاتی محل پرداخت نمایند.

تبصره 3) چنانچه پس از ابطال تمبر تعقیب دعوی به وکیل دیگری واگذار شود، وکیل جدید مکلف به ابطال تمبر روی وکالتنامه مربوط نخواهد بود.

تبصره 4) در مواردی که دادگاه ها حق الوکاله یا خسارت حق الوکاله را بیشتر یا کمتر از مبلغی که ماخذ ابطال تمبر روی وکالتنامه قرار گرفته است، تعیین نماید، مدیران دفتر دادگاه ها مکلفند میزان مورد حکم قطعی را به اداره امور مالیاتی مربوز اطلاع دهند تا ما به التفاوت مورد محاسبه قرار گیرد.

فصل پنجم: مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی

ماده (105):جمع درآمد شرکت ها و درآمد ناشی از فعالیت های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا خراج از ایران تحصیل می شود؛ پس از وضع زیان های حاصل از منابع غیر معاف و کسر معافیت های مقرر به استثنای مواردی که طبق قوانین و مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه ای می باشد، مشمول مالیات به نرخ 25% خواهند بود.

تبصره 1) در مورد اشخاص حقوقی ایرانی غیر تجاری که به منظور تقسیم سود تاسیس نشده اند، چنانچه دارای فعالیت انتفاعی باشند، از ماخذ کل درآمد مشمول مالیات فعالیت انتفاعی آنها مالیات به نرخ مقرر در این ماده وصول می گردد.

تبصره 2) اشخاص حقوقی خارجی و موسسه های مقیم خارج از ایران به استثنای مشمولان تبصره (5) ماده (109) و ماده (113) این قانون از ماخذ کل درآمد مشمول مالیاتی که از بهره برداری سرمایه در ایران یا از فعالیت هایی که به طور مستقیم یا به وسیله نمایندگی از جمله شعبه، نماینده، کارگزار و امثال آن در ایران انجام می دهند یا از واگذاری امتیازات و سایر حقوق خود، انتقال دانش فنی، دادن تعلیمات، کمک های فنی یا واگذاری فیلم های سینمایی از ایران تحصیل می کنند، به نرخ مذکور در این ماده مشمول مالیات خواهند بود. نمایندگان اشخاص و موسسه های مذکور در ایران نسبت به درآمدهایی که به هر عنوان به حساب خود تحصیل می کنند، طبق قوانین و مقررات این قانون مشمول مالیات می باشند.

تبصره 3) در موقع احتساب مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی اعم از ایرانی یا خارجی، مالیات هایی مه قبلا پرداخت شده است، با رعایت مقررات مربوطه از مالیات متعلق کسر خواهد شد و اضافه پرداختی از این بابت قابل استرداد است.

تبصره 4) اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی نسبت به سود سهام یا سعم الشرکه دریافتی از شرکت های سرمایه پذیر، مشمول مالیات دیگری نخواهند بود.

تبصره 5) در مواردی که به موجب قوانین مصوب، وجوهی تحت عناوین دیگری غیر از مالیات بر درآمد از ماخذ درآمد مشمول مالیات اشخاص قابل وصول باشد، مالیات اشخاص پس از کسر وجوه مزبور به نرخ مقرر مربوط محاسبه خواهد شد.

تبصره 6) درآمد مشمول مالیات ابزاری شرکت ها و اتحادیه های تعاونی متعارف و شرکت های تعاونی سهامی عام، مشمول 25% تخفیف از نرخ موضوع این ماده می باشد.

تبصره 7) به ازای هر 10% افزایش درآمد ابزاری مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابزاری مشمول مالیات سال گذشته آنها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخ های مزبور کاسته می شود.شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و ارائه اظهارنامه مالیاتی مربوط به سال جاری در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی می باشد.

ماده (106): درآمد مشمول مالیات در مورد اشخاص حقوقی، به استثنای درآمد هایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است، بر اساس میزان سوددهی فعالیت و مقررات مواد (94-95-97) این قانون و تبصره آن تعیین می شود.

ماده (107): درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی مقیم خارج از ایران بابت درآمدهایی که در ایران و یا از ایران تحصیل می نمایند به شرح زیر تعیین می شود:

بابت تهیه طرح های ساختمانی و تاسیسات، نقشه برداری، نقشه کشی، نظارت و محاسبه فنی، دادن تعلیمات و کمک های فنی، انتقال دانش فنی، سایر خدمات و واگذاری امتیازات و سایر حقوق، همچنین واگذاری فیلم های سینمایی که به عنوان بها یا حق نمایش یا تحت هر عنوان دیگری در ایران یا از ایران تحصیل می کند، به استثنای درآمدهایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تعیین درآمد مشمول مالیات یا مالیات آنها مقرر شده است، با توجه به نوع فعالیت و میزان سود دهی به ماخذ 10% تا 40% مجموع وجوهی می باشد که ظرف مدت یک سال مالیاتی عاید آنها می شود.

-آیین نامه اجرایی این ماده و ضرایب تشخیص درآمد مشمول مالیات با توجه به نوع فعالیت، ظرف مدت 6 ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن در این ماده مکلفند در هر پرداخت، مالیات متعلق را با توجه به مبالغی که از اول سال تا آن تاریخ پرداخت کرده اند، کسر و تا پایان ماه بعد به اداره امور مالیاتی پرداخت کنند، و الا پرداخت کنندگان مذکور و دریافت کنندگان متضامنا مسئول پرداخت اصل مالیات و جریمه های متعلق آن خواهند بود.

تبصره 1) در مورد عملیات پیمانکاری؛ آن قسمت از مبالغ قرارداد که به مصرف خرید لوازم و تجهیزات می رسد، مشروط بر آنکه در قرار داد یا اصلاحات و الحاقات بعدی آن مبالغ لوازم و تجهیزات به طور جدا از سایر اقلام قرارداد درج شده باشد، در مورد خرید داخلی حداکثر تا مبلغ صورتحساب خرید و در مورد خرید خارجی تا مجموع ارزش گمرکی کالا و حقوق ورودی و سایر پرداخت های قانونی درج شده در پروانه سبز گمرکی از پرداخت مالیات معاف می باشد.

تبصره 2) در مواردی که پیمانکاران خارجی تمام یا قسمتی از فعالیت پیمانکاری را به اشخاص حقوقی ایرانی به عنوان پیمانکاران دست دوم واگذار کنند، معادل مبالغی که برای تهیه لوازم و تجهیزات مذکور در قرارداد دست اول که توسط پیمانکاران دست دوم خریداری می شود و با رعایت قسمت اخیر تبصره (1) این ماده از پیمانکار دست اول دریافت می گردد، از پرداخت مالیات بر درآمد معاف می باشد.

تبصره 3) شعب و نمایندگی های شرکت ها و بانک های خارجی درایران که بدون داشتن حق انجام دادن معامله جهت بازاریابی و جمع آوری اطلاعات اقتصادی در ایران برای شرکت مادر اشتغال دارند و برای جبران مخارج خود از شرکت مادر وجوهی دریافت می کنند، نسبت به آن مشمول مالیات بر درآمد نخواهند بود.

تبصره 4) درآمد حاصل از بهره برداری سرمایه و سایر فعالیت هایی که اشخاص حقوقی به وسیله نمایندگی از جمله شعبه، نماینده، کارگزار و … در ایران انجام می دهند، مشمول مقررات ماده (106) این قانون خواهند بود.

ماده (108): اندوخته هایی که مالیات آن تا تاریخ لازم الاجرا شدن این اصلاحیه پرداخت نشده، در صورت انتقال به حساب سرمایه مشمول مالیات نخواهند بود، بنابراین در صورت تقسیم یا انتقال یه حساب سود وزیان یا کاهش سرمایه معادل اندوخته اضافه شده به حساب سرمایه، به درآمد مشمول مالیات سال تقسیم یا انتقال یا کاهش سرمایه اضافه می شود. این حکم شامل اندوخته های سود ناشی از فعالیت های معاف موسسه در دوران معافیت اندوخته موضوع ماده (138) ق.م.م مصوب 1366/12/03 و اصلاحیه های بعدی آن تا تاریخ تصویب این اصلاحیه پس از احراز شرایط مربوز تا آن تاریخ نخواهد بود. اندوخته هایی که مالیات آن تا تاریخ لازم الجرا شدن این اصلاحیه وصول گردیده، در صورت تقسیم یا انتقال به حساب سود و زیان یا سرمایه یا انحلال مشمول مالیات دیگری نخواهد بود.

ماده (109): درآمد مشمول مالیات در مورد موسسه های بیمه ایرانی عبارت است از:

1) ذخایر فنی در آخر سال مالی قبل.

2) حق بیمه دریافتی در معاملات بیمه مستقیم پس از کسر برگشتی ها و تخفیف ها.

3) حق بیمه ، بیمه های اتکایی وصولی پس از کسر برگشتی ها.

4) کارمزد و مشارکت در سود معاملات بیمه های اتکایی واگذاری.

5) بهره سپرده های بیمه گر اتکایی نزد بیمه گر واگذار کننده.

6) سهم بیمه گران اتکایی بابت خسارت پرداختی بیمه های غیر زندگی و بازخرید و سرمایه و مستمری های بیمه های زندگی.

7) سایر درآمدها.

پس از کسر:

1) هزینه تمبر قرارداد های بیمه.

2) هزینه های پزشکی بیمه های زندگی.

3) کارمزد های پرداختی از بابت معاملات بیمه مستقیم.

4) حق بیمه های اتکایی واگذاری.

5) سهم صندوق تامین خسارت های بدنی از حق بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل تقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث.

6) مبالغ پرداختی از بابت بازخرید و سرمایه و مستمری های بیمه زندگی و خسارت پرداختی از بابت بیمه های غیر زندگی.

7) سهم مشارکت بیمه گزاران در منافع.

8) کارمزد ها و سهم مشارکت بیکه گران در سود معاملات بیمه های اتکایی قبولی.

9) بهره متعلق به سپرده های بیمه های اتکایی واگذاری.

10) ذخایر فنی در آخر سال مالی.

11) سایر هزینه ها و استهلاک قابل قبول.

ماده (110): اشخاص حقوقی مکلفند، اظهارنامه و ترازنامه و حساب و زیان متکی به دفاتر و اسناد و مدارک خود را حداکثر تا 4 ماه پس از سال مالیاتی همراه با فهرست هویت شرکا و سهامداران و حسب مورد میزان سهم الشرکه یا تعداد سهام و نشانی هریک از آنها را به اداره امور مالیاتی که محل فعالیت اصلی شخص حقوقی در آن واقع است، تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند. پس از تسلیم اولین فهرست مزبور، تسلیم فهرست تغییرات در سنوات بعد کافی خواهد بود. محل تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات اشخاص حقوقی خارجی و موسسه های مقیم خارج از ایران که در ایران دارای اقامتگاه یا نمایندگی نمی باشند، تهران است.

حکم این ماده در مورد کارخانه داران و اشخاص حقوقی در دوران معافیت نیز جاری خواهد بود.

تبصره) اشخاص حقوقی نسبت به درآمد هایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است، مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی جداگانه که در فصل های مربوط پیش بینی شده است، نیستند.

ماده (111): شرکت هایی که با تاسیس شرکت جدید یا با حفظ شخصیت حقوقی یک شرکت، درهم ادغام یا ترکیب می شوند، از لحاظ مالیاتی مشمول مقررات زیر خواهند بود:

1) تاسیس شرکت جدید با افزایش سرمایه شرکت موجود تا سقف مجموع سرمایه های ثبت شده شرکت های ادغام یا ترکیب شده از پرداخت نیم در هزار حق تمبر موضوع ماده (48) این قانون معاف می باشد.

2) انتقال دارایی های شرکت های ادغام یا ترکیب شده به شرکت جدید یا شرکت موجود، حسب مورد به ارزش دفتری مشمول مالیات مقرر در یان قانون نخواهند بود.

3) عملیات شرکت های ادغام یا ترکیب شده در شرکت جدید یا شرکت موجود، مشمول مالیات دوره انحلال موضوع بخش مالیات بر درآمد این قانون نخواهد بود.

4) استهلاک دارایی های منتقل شده به شرکت جدید یا موجود، باید بر اساس روال قبل از ادغام یا ترکیب ادامه یابد.

5) هرگاه در نتیجه ادغام یا ترکیب، درآمدی به هر یک از سهامداران در شرکت های ادغام یا ترکیب شده تعلق گیرد، طبق مقررات مربوز مشمول مالیات خواهد بود.

6) کلیه تعهدات و تکالیف مالیاتی شرکت های ادغام یا ترکیب شده به عهده شرکت جدید یا موجود حسب مورد می باشد.

7) آیین نامه اجرایی این ماده حداکثر ظرف 6 ماه از تاریخ تصویب این اصلاحیه به پیشنهاد مشترک وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی وصنعت، معدن و تجارت به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ماده (113): مالیات موسسه های کشتیرانی و هواپیمایی خارجی بابت کرایه مسافر و حمل کالا و امثال آنها از ایران به طور مقطوع عبارت از  5% کلیه وجوهی که از این بابت عاید آنها خواهد شد، اعم از اینکه وجوه مزبور در ایران یا در مقصد یا در یبن راه دریافت شود.

-نمایندگی یا شعبه های موسسات مذکور در ایران موظفند تا بیستم هرماه صورت وجوه دریافتی ماه قبل را به اداره امور مالیاتی محل تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند.  موسسه های مذکور از بابت اینگونه درآمدها مشمول مالیات دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نخواهند بود.

ماده (114): آخرین مدیر یا مدیران شخص حقوقی به صورت مشترک موظفند قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی یا سایر ارکان صلاحیت دار که برای اتخاذ تصمیم نسبت به انحلال شخص حقوقی دعوت شده است، اظهارنامه ای حاوی صورت دارایی و بدهی شخص حقوقی در تاریخ دعوت روی نمونه ای که بدین منظور از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می شود، تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند. اظهارنامه ای که حداقل حاوی امضا یا مضال های مجاز و حسب مورد مهر موسسه بر طبق اسانامه شخص حقوقی باشد، برای اداره امور مالیاتی معتبر خواهد بود.

ماده (115): ماخذ محسابه مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که منحل می شوند، ارزش دارایی شخص حقوقی است منهای بدهی ها و سرمایه پرداخت شده و اندوخته ها و مانده سودهایی که مالیات آن قبلا پرداخت شده است.

تبصره 1) ارزش دارایی شخص حقوقی نسبت به آنچه قبلا فروش رفته ، بر اساس بهای فروش و نسبه به بقیه بر اساس بهای روز انحلال تعیین می شود.

تبصره 2) در صورتی که در بین دارایی های شخص حقوقی که منحل می شود، دارایی یا دارایی های موضوع فصل اول باب سوم این قانون و سهام یا سهم الشرکه یا حق تقدم سهام شرکت ها وجود داشته باشد و این دارایی خا حسب مورد در هنگام نقل وانتقال قطعی مشمول مقررات ماده (59) (املاک و حق واگذاری) و تبصره (1) ماده (143) و ماده (143 مکرر) این قانون باشند، در تعیین ماخذ محاسبه مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی منحله  ارزش دفتری دارایی یا دارایی های مذکور جزو اقلام دارایی های شخص حقوقی منحل شده، منظور نمی گردد ومعادل همان ارزش دفتری از جمع سرمایه و بدهی ها کسر می گردد.

-مالیات متعلق به دارایی یا دارایی های مزبور حسب مورد بر اساس مقررات ماده (59) و تبصره (1) ماده (143) و (143 مکرر) این قانون (نقل و انتقال سهام بورسی و فرابورسی) تعیین و مورد مطالبه قرار می گیرد.

تبصره 3) آن قسمت از اموال اشخاص حقوقی منحل شده که بر اساس مقررات فوق در تاریخ انحلال مشمول مالیات مقطوع موضوع ماده (59) (املاک و حق واگذاری) و تبصره (1) ماده (143) و (143 مکرر) این قانون باشند، در اولین نقل و انتقال بعد از تاریخ انحلال مشمول مالیات نخواهند بود.

ماده (116): مدیران تصفیه مکلفند ظرف 6 ماه از تاریخ انحلال، اظهارنامه مالیاتی مربوط به آخرین دوره عملیات شخص حقوقی را بر اساس ماده (115) این قانون تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت کنند.

تبصره) مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که منحل می شوند، با رعایت تبصره (2) ماده (115) این قانون به نرخ مذکور در ماده (105) این قانون محاسبه می گردد.

ماده (117): اداره امور مالیاتی مکلف است برابر مقررات این قانون به اظهارنامه مربوط به آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی خارج از نوبت رسیدگی نموده و چنانچه به مندرجات آن اعتراض داشته باشد، حداکثر ظرف یک سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه، مالیات متعلق را به موجب برگ تشخیص تعیین و ابلاغ نماید وگرنه مالیات متعلق به اظهارنامه تسلیمی به وسیله مدیران تصفیه قطعی تلقی می گردد. چنانچه بعدا معلوم شود اقلامی از دارایی شخص حقوقی در اظهارنامه ذکر نشده است، نسبت به آن قسمت که در اظهارنامه قید نشده در مهلت مقرر در تبصره ماده (118) این قانون، مالیات مطالبه خواهد شد.

ماده (118): تقسیم دارایی اشخاص حقوقی منحل شده قبل از تحصیل مفاصا حساب مالیاتی یا بدون سپردن تامین معادل میزان مالیات مجاز نیست.

فصل ششم: مالیات درآمد اتفاقی

ماده (119): درآمد نقدی یاغیر نقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به صورت بلاعوض و یا از طریق معاملات محاباتی و یا به عنوان جایزه یا هر عنوان دیگری از این قبیل تحصیل می نماید، مشمول مالیات اتفاقی به نرخ مقرر در ماده (131) این قانون خواهد بود.

ماده (120): درآمد مشمول مالیات موضوع این فصل عبارت است از، صد درصد درآمد حاصله و در صورتی که غیرنقدی باشد، به بهای روز تحقق درآمد طبق مقررات این قانون تقویم می گردد، مگر در مورد املاکی که در اجرای مفاد ماده (64) این قانون برای آنها ارزش معاملاتی تعیین شده است که در این صورت ارزش معاملاتی ماخذ محاسبه مالیات قرار خواهد گرفت.

تبصره) در مورد صلح معوض و هبه معوض به استثنای مواردی که مشمول ماده (63)(تعویض دو ملک) این قانون می باشد، درآمد مشمول مالیات موضوع این فصل عبارت خواهد بود از مابه التفاوت ارزش عوضین که بر اساس مقررات این ماده تعیین می گردد نسبت به طرف معامله ای که از آن منتفع شده است.

ماده (121): صلح به شرط خیار فسخ و هبه با حق رجوع از نظر مالیاتی قطعی تلقی می شود اما در صورتی که ظرف 6 ماه از تاریخ وقوع عقد معامله فسخ یا اقاله یا رجوع شود، وجوهی که به عنوان مالیات موضوع این فصل وصول شده است قابل استرداد می باشد. در این صورت اگر در فاصله بین وقوع عقد و فسخ یا اقاله یا رجوع منتقل الیه از منافع آن استفاده کرده باشد، نسبت به آن منافع مشمول مالیات این فصل خواهد بود.

ماده (123): در صورتی که منافع مالی به طور دائمی یا موقت، بلاعوض به کسی واگذار شود، انتقال گیرنده مکلف است مالیات منافع هرسال را در سال بعد پرداخت نماید.

ماده (125): انتقالاتی که طبق مقررات فصل مالیات بر ارث مشمول مالیات می باشد، مشمول مالیات این بخض نخواهند بود.

ماده (126): صاحبان درآمد موضوع این فصل مکلف اند در هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را در مورد منافع موضوع ماده (123) این قانون تا آخر اردیبهشت ماه سال بعد و در  سایر موارد تا پایان ماه بعد از تاریخ تحصیل درآمد یا تعلق منافع، به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت کند.چنانچه معامله در دفاتر اسناد رسمی انجام و مالیات وصوا شده باشد، تکلیف تسلیم اظهارنامه ساقط می گردد.

ماده (127): موارد زیر مشمول مالیات اتفاقی نخواهند بود:

1) کمک های نقد و غیرنقد بلاعوض سازمان های خیریه یا عام المنفعه یا وزارتخانه ها یا موسسه های دولتی و شرکت های دولتی یا شهرداری ها یا نهاد های انقلاب اسلامی به اشخاص حقیقی غیر از مواردی که مشمول مالیات فصل حقوق است.

2) وحوه یا کمک های مالی اهدایی به خسارت دیدگان زلزله، جنگ، سیل و آتش سوزی و یا حوادث غیر مترقبه دیگر.

3) جوایزی که دولت برای تشویق صادرات و تولید و خرید محصولات کشاورزی پرداخت می کند.

ماده (128):  درآمد مشمول مالیات اشخاص ناشی از درآمدهای اتفاقی از طریق رسیدگی به دفاتر تشخیص خواهد شد و مالیات هایی که طبق مقررات این فصل در منبع پرداخت می گردد به عنوان پیش پرداخت مالیات آنها منظور خواهد شد.

فصل هفتم: مالیات بر جمع درآمد ناشی از منابع مختلف

ماده (131): نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه می باشد به شرح زیر می باشد:

الف) تا میزان پانصد میلیون ریال(500/000/000) درآمد، مشمول مالیات سالانه به نرخ 15%

ب) نسبت به مازاد پانصد میلیون ریال تا میزان یک میلیارد ریال(1/000/000/000) درآمد، مشمول مالیات سالانه به نرخ 20%

ج) نسبت به مازاد یک میلیارد ریال درآمد، مشمول مالیات سالانه به نرخ 25%

تبصره1) به ازای هر 10% افزایش درآمد ابزاری مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآ»د ابزاری مشمول مالیات سال گذشته آنها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخ های مذکور کاسته می شود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوط در مهلت اعلام شده از سوی اداره امور مالیاتی می باشد.

 

 

  • اشتراک گذاری: