باب چهارم در مقررات مختلفه

فصل اول: معافیت ها

ماده (132): درآمد ابزاری ناشی از فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیر دولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی که ار تاریخ اجرای این ماده از طرف وزارتخانه های ذی ربط برای آنها پروانه بهره برداری صادر یا قرارداد استخراج و فروش منعقد می شود و همچنین درآمد های خدماتی بیمارستان ها، هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص یاد شده که از تاریخ مذکور از طرف مراجع قانونی ذی ربط برای آنها پروانه بهره برداری یا مجوز صادر می شود، از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت 5 سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت 10 سال یا نرخ صفر مشمول مالیات می باشد.

1) منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که مودیان مشمول آن مکلف به تسلیم اظهارنامه، دفاتر قانونی، اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد، برای درآمدهای خود به ترتیب مقرر در این قانون و در مواعد مشخص شده به سازمان امور مالیاتی کشور می باشند و سازمان ذکر شده نیز مکلف به بررسی اظهارنامه و تعیین درآمد مشمول ماللیات مودیان، بر اساس مستندات، مدارک و اظهارنامه مذکور است و پس از تعیین درآمد مشمول مالیات آنها، مالیات آنها با نرخ صفر محاسبه می گردد.

2) مالیات با نرخ صفر برای واحدهای تولیدی و خدماتی و سایر مراکز موضوع این ماده که  دارای بیش از 50 نفر نیروی کار شاغل می باشند، در صورتی که در دوره معافیت، هرسال نسبت به سال قبل نیروی کار شاغل خود را حداقل 50% افزایش دهند، به ازای هرسال افزایش کارکنان یک سال اضافه می شود. 

تعداد نیروی کار شاغل و همچنین افزایش اشتغال نیروی کار در هر واحد یا تایید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ارائه اسناد و مدارک مربوط به فهرست بیمه تامین اجتماعی محقق می گردد. در صورت کاهش نیروی کار از حداقل افزایش مذکور در سال که از مشوق مالیاتی این بند استفاده کرده باشند، مالیا ت متعلق درسال کاهش، مطالبه و وصول می گردد. در مورد افرادی که بازنشسته، بازخرید و مستعفی می شوند، کاهش محسوب نمی گردد.

3) دوره برخورداری محاسبه مالیات با نرخ صفر برای واحدهای اقتصادی مذکور موضوع این ماده واقع  در شهرک های صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی به مدت 2 سال و در صورت استقرار شهرک های صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمتر توسعه یافته، به مدت 3 سال افزایش می یابد.

4) شرط برخورداری از هرگونه معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در مناطق آزاد و سایر مناطق کشور، تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موقع مقرر قانونی می باشد. اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی شامل ترازنامه و حساب سود و زیان طبق نمونه ای که توسط سازمان امور مالیاتی تهیه می شود، می باشد.

5) به منظور تشویق و افزایش سرمایه گذاری های اقتصادی در واحد های موضوع این ماده، علاوه بر دوره حمایت از طریق مالیات با نرخ صفر حسب مورد، سرمایه گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته و سایر مناطق به شرح زیر مورد حمایت قرار می گیرد:

5-1) در مناطق کمتر توسعه یافته:مالیات سال های بعد از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر مذکور در این ماده، تا زمانی که جمع درآمد مالیات واحد به دو برابر سرمایه ثبت و پرداخت شده برسد، با نرخ صفر محاسبه می شود( یعنی هرچه سرمایه بیشتر، دوره معافیت بیشتر) و بعد از آن مالیات متعلقه با نرخ های مقرر در ماده (105) این قانون و تبصره های آن محاسبه و دریافت می گردد.

5-2) در سایر مناطق: 50% مالیات سال های بعد از دوره محاسبه مالیات مذکور در این ماده با نرخ صفر و 50% باقی مانده با نرخ های مقرر در ماده (105) ق.م.م . تبصره های آن محاسبه و دریافت می گردد. این حکم تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد، معادل سرمایه ثبت و پرداخت شده شود، ادامه می یابد و بعد از آن، 100% مالیات با نرخ های مقرر در ماده (105) این قانون و تبصره های آن محاسبه و دریافت می شود.

درآمد حمل و نقل اشخاص حقوقی غیر دولتی، از مشوق مالیاتی جزه های 1 و 2 این بند برخوردار هستند.

اشخاص حقوقی غیر دولتی موضوع این ماده که قبل از این اصلاحیه تاسیس شده اند،  در صورت سرمایه گذاری مجدد لز مشوق این ماده می توانند استفاده کنند.

هرگونه سرمایه گذاری که با مجوز مراجع قانونی ذی ربط به منظور تاسیس، توسعه، بازسازی و نوسازی واحدهای مذکور برای ایجاد دارایی های ثابت به استثنای زمین هزینه شود، مشمول حکم این بند می باشد.

6) استثنای زمین مذکور درانتهای بند (ث) در مورد سرمایه گذاری اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای حمل و نقل، بیمارستان ها، هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری صرفا به میزان تعیین شده در مجوز های قانونی صادر شده از مراجع ذی صلاح، جاری نمی باشد.

7) در صورت کاهش میزان سرمایه ثبت و پرداخت شده اشخاص مذکور که از مشوق مالیاتی این ماده برای افزایش سرمایه استفاده کرده باشند، مالیات متعلق و جریمه های آن مطالبه و وصول می شود.

8) در صورتی که سرمایه گذاری انجام شده موضوع این ماده یا  مشارکت سرمایه گذاران خارجی  با مجوز سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران انجام شده باشد، به ازای هر 5% مشارکت سرمایه گذاری خارجی به میزان 10% به مشوق این ماده به نسبت سرمایه ثبت و پرداخت شده و حداکثر تا 50% اضافه می گردد.

9) شرکت های خارجی که با بکارگیری ظرفیت واحدهای تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام کنند، چنانچه حداقل 20% از محصولات تولیدی را صادر نمایند، از تاریخ انعقاد قرارداد همکاری باواحد تولیدی ایرانی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی مذکور مشمول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام دوره مذکور، از 50% تخفیف در نرخ مالیانی نسبت به درآمد ابزاری حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده برخوردار می باشند.

10) نرخ صفر مالیاتی و مشوق های موضوع این ماده شامل، درآمد واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در شعاع 120 کیلومتری مرکز استان تهران و 50 کیلومتری مرکز استان اصفهان و 30 کیلومتری مراکز سایر استان ها و شهرهای دارای بیش از 300 هزار نفر جمعیت بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن نمی شود.

واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات با تایید وزارتخانه های ذی ربط و معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور  در هر حال از امتیاز این ماده برخوردار می باشند.همچنین مالیات واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در کلیه مناطق ویژه اقتصادی و شهرک های صنعتی به استثنای مناطق ویژه اقتصادی و شهرک های مستقر در شعاع 120 کیلومتری مرکز استان تهران، با نرخ صفر محاسبه می شود و از مشوق های مالیاتی این ماده برخوردار می باشند.

-درخصوص مناطق ویژه اقتصادی و شهرک های صنعتی یا واحدهای تولیدی که در محدوده دو یا جند استان یا شهر قرار می گیرند، ملاک تعیین محدوده به موجب آیین نامه ای است که حداکثر 3 ماه از تصویب این قانون با پیشنهاد مشترک وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و سازمان حفاظت محیط زیست، تهیه و به تصویت هیات وزیران می رسد.

 11)فهرست مناطق کمتر توسعه یافته شامل استان، شهرستان، بخش و دهستان در سه ماهه اول در هر برنامه 5 ساله، توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی با لحاظ شاخص های نرخ بیکاری و سرمایه گذاری در تولید تهیه می شود و به تصویب هیات وزیران می رسد و تا ابلاغ فهرست جدید، فهرست برنامه قبلی معتبر است. تاریخ شروع فعالیت با تایید مراجع قانونی ذی ربط، مناطق اعتبار برای احتساب مشوق های مناطق کمتر توسعه یافته می باشد.

12) کلیه تاسیسات ایران گردی و جهانگردی  که قبل از اجرای این ماده پروانه بهره برداری از مراجع قانونی ذی ربز اخذ کرده باشند، تا مدت 6 سال پس از تاریخ لازم الاجرا شدن این ماده از پرداخت 50% مالیات بر درآمد ابزاری معاف می باشند. حکم این بند نسبت به درآمد حاصل از اعزام گردشگر به خارج از کشور مجری نیست.

13)%100 درآمد ابزاری دفاتر گردشگری و زیارتی دارای مجوز از مراجع ذی ربط که ازمحل جذب گردشگران خارجی یا اعزام زائر به عربستان، عراق و سوریه تحصیل شده باشد، با نرخ صفر مالیاتی مشمول مالیات می باشد.

14) مالیات با نرخ صفر موضوع این قانون صرفا شامل درآمد ابزاری به جز درآ»دهای کتمان شده می باشد. این حکم در مورد کلیه احکام مالیاتی با نرخ صفر منظور در این قانون و سایر قوانین مجری می باشد.

15) معادل هزینه های تحقیقاتی و پژوهشی اشخاص حقوقی و تعاونی در واحدهای تولیدی و صنعتی دارای پروانه بهره برداری از وزارتخانه های ذی ربط که  درقالب قرارداد منعقد شده با دانشگاه ها یا مراکز پژوهشی و آموزش عالی دارای مجوز قطعی از وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آ»وزش پزشکی که در چهارچوب نقشه جامع علمی کشور انجام می شود، مشروط بر آنکه گزارش پیشرفت سالانه آن به تصویب شورای پژوهشی دانشگاه ها و یا مراکز تحقیقاتی مربوطه برسد و ناخالص درآمد ابزاری حاصل از فعالیت های تولیدی و معدنی آنها کمتر از 5 میلیارد ریال(5/000/000/000) نباشد، حداکثر به میزان 10% مالیات سال انجام هزینه مذکور بخشوده می گردد. معادل مبلغ منظور شده به حساب مالیات اشخاص مذکور، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته نخواهد شد.

-دستور العمل اجرایی این بند با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزاری امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، علوم و تحقیقات، فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می رسد.

تبصره 1) کلیه معافیت های مالیاتی و محاسبه نرخ صفر مالیاتی مازاد بر قوانین موجود مذکور در این ماده، از ابتدای سال 1395 اجرا می گردد.

تبصره 2) آیین نامه اجرایی موضوع این ماده و بندهای آن حداکثر ظرف مدت 6 ماه پس از ابلاغ قانون توسط وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت با همکاری سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می شود و به تصویب هیات وزیران می رسد.

ماده (133): صددرصد درآمد صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی، شرکت های تعاونی روستایی، عشایری، کشاورزی، صیادان، کارگری، کارمندی، دانشجویان و دانش آموزان و اتحادیه های آنها از مالیات معاف می باشد.

ماده (134): درآمد حاصل از تعلیم و تربیت مدارس غیرانتفاعی،  اعم از ابتدایی، متوسطه اول، متوسطه دوم، فنی و حرفه ای، آ»وزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد دارای مجوز از سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور، دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی غیر انتفاعی و مهد های کودک، در مناطق کمتر توسعه یافته و روستا ها و درآمد موسسه های نگهداری معلولین ذهنی و حرکتی بابت نگهداری اشخاص مذکور که حسب مورد دارای پروانه فعالیت از مراجع ذی ربط هستند، همچنین درآمد باشگاه ها و موسسه های ورزشی دارای مجوز از وزارت ورزش و جوانان حاصل از فعالیت های منحصرا ورزشی، از پرداخت مالیات معاف هستند.

ماده (136): وجوه پرداختی بابت انواع بیمه های عمر و زندگی از طرف موسسه های بیمه که به موجب قراردادهای منعقد شده بیمه عاید ذینفع می شود، از پرداخت مالیات معاف می باشد.

ماده (137): هزینه های درمانی پرداختی هر مودی بابت معالجه خود یا همسر یا اولاد و پدر و مادر ، برادر و خواهر تحت تکلف در یک سال مالیاتی به شرط این که اگر دریافت کننده موسسه درمانی یا پزشک مقیم ایران باشد، دریافت وجه را گواهی نماید و در صورتی که به تایید وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به علت فقدان امکانات لازم معالجه در خارج از ایران صورت گرفته است، پرداخت هزینه مزبور به گواهی مقامات رسمی دولت جمهوری اسلامی ایران در کش.ر محل معالجه یا وزرات بهداشت و درمان و آموزش پزشکی رسیده باشد،  همچنین حق بیمه پرداختی هرشخص حقیقی به موسسه های بیمه ایرانی بابت انواع بیمه های عمر و زندگی و بیمه های درمانی از درآمد مشمول مالیات مودی کسر می گردد.

-در مورد معلولان و بیماران خاص و صعب العلاج، علاوه بر هزینه های مذکور، هزینه مراقبت و توانبخشی آنان نیز قابل کسر از درآمد مشمول مالیات معلول یا بیمار یا شخصی که تکفل او را بر عهده دارد، می باشد.

ماده (138): اشخاصی که آورده نقدی برای تامین مالی پروژه- طرح سرمایه در گردش بنکاه های تولیدی را در قالب عقود مشارکتی فرهم نمایند،  معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار، از پرداخت مالیات بر درآمد معاف می شوند و برای پرداخت کننده سود، معادل سود پرداختی مذکور به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی می شود.

تبصره 1) استفاده کنندگان از معافیت های موضوع این ماده تا 2 سال نمی توانند آورده نقدی را از بنگاه تولیدی خارج کنند.در صورت کاهش آورده نقدی، به میزان ارزش روز معافیت استفاده شده، مالیات سال خروج آورده نقدی، اضافه می گردد.

تبصره 2) تشخیص تحقق بکارگیری آورده نقدی برای تامین مالی پروژه- طرح یا سرمایه در گردش با اداره امور مالیاتی حوزه مربوط است.

ماده (139): 

1) موقوفات، نذورات، پذیره، کمک ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی آستان قدس رضوی، آستان حضرت عبدالعظیم حسنی، آستانه حضرت معصومه (س)، آستان حضرت احمد ابن موسی (شاه چراغ)، آستان حضرت امام خمینی، مساجد، حسینیه ها، تکایا و سایر بقاع متبرکه از پرداخت مالیات معاف هستند.تشخیص سایر بقاع متبرکه به عهده سازمان اوقاف و امور خیریه می باشد.

2) کمک ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی جمعیت حلال احمر جمهوری اسلامی ایران از پرداخت مالیات معاف است.

3) کمک ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی صندوق های پس انداز بازنشستگی و سازمان بیمه خدمات درمانی و سازمان تامین اجتماعی و صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر و همچنین حق بیمه و حق بازنشستگی سهم کارکنان و کارفرما و جریمه های دریافتی مربوطه، توسط آنها از پرداخت مالیات معاف است.

4) کمک ها و هدایای نقدی و غیرنقدی مدارس علوم اسلامی ، از پرداخت مالیات معاف است. تشخیص مدارس علوم اسلامی با شورای مدیریت حوزه علمیه قم است.

5) کمک ها و هدایای نقدی و غیرنقدی نهادهای انقلاب اسلامی، از پرداخت مالیات معاف است. تشخیص نهاد های انقلاب اسلامی با هیات وزیران می باشد.

6) آن قسمت از درآمد صندوق عمران موقوفات کشور که به مصرف عمران موقوفات برسد، از پرداخت مالیات معاف می باشد.

7) درآمد اشخاص از  محل وجوه بریه ولی فقیه، خمس و زکات، از پرداخت مالیات معاف است.

8) آن قسمت از درآمد موقوفات عام که طبق موازین شرعی به مصرف اموری از قبیل تبلیغات اسلامی، تحقیقات فرهنگی، علمی، دینی، فنی، احتراعات و اکتشافات، تعلیم و تربیت، بهداشت و درمان، بنا و تعمیر و نگهداری مسجد ها و … به تایید سازمان اوقاف و امور خیریه رسیده باشد و همچنین ساخت، تعمیر و نگهداری مراکز نگهداری کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست و… بتوانند در خدمت مددجویان سازمان های حمایتی بهزیستی کشور قرار گیرند، از پرداخت مالیات معاف است.

9) کمک ها هدایای نقدی و غیر نقدی  موسسه های خیریه و عام المنفعه که به ثبت رسیده اند، مشروط بر آنکه به موجب اساسنامه آنها صرف امور مذکور در بند (8) این ماده شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد و هزینه های آنها نظارت کند، از پرداخت مالیات معاف است.

تبصره) کمک های نقدی و غیرنقدی که در هرسال مالی به مصرف نرسیده باشد، بدون تعلق مالیات به سال مالی بعد منتقل می شود.

10) کمک ها و هدایای نقدی و غیرنقدی و همچنین حق عضویت اعضا مجامع حرفه ای، احزاب و انجمن ها و تشکل های غیر دولتی که دارای مجوز از مراجع ذی ربط باشند، و وجوهی که به موجب قانون و مقررات مربوطه از درآمد یا حق الزحمه اعضا آنها کسر و به حساب مجامع مزبور واریز می شود، از پرداخت مالیات معاف می باشد.

11) موقوفات و کمک ها و هدایای  نقدی و غیرنقدی و درآمد ها و عایدی  حاصل از موارد فوق برای انجمن ها و هیات های مذهبی مربوط به اقلیت های دینی و مذهبی مذکور در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مشروط بر آنکه رسمیت آنها به تصویب وزارت کشور برسد، از پرداخت مالیات معاف است.

12) فعالیت های انتشاراتی و مطبوعاتی و قرآنی، فرهنگی و هنری که به موجب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می شوند، از پرداخت مالیات معاف هستند.

تبصره 1) وجوهی که از فعالیت های غیرانتفاعی و به منظور پیشبرد اهداف و وظایف اشخاص موضوع این ماده از راه برگزرای دوره های آموزشی، سمینارها، نشرکتاب و نشریه های دوره ای و … در چهارچوب اساسنامه آنها تحصیل می شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد  و هزینه آنها نظارت می کند، از پرداخت مالیات معافند.

تبصره 2) حکم تبصره (2) ماده (2) این قانون در مورد درآمد مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده جاری می باشد.

تبصره 3) آیین نامه اجرایی موضوع این ماده به وسیله سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و با پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

تبصره 4) مفاد این ماده در مواردی که از طرف امام خمینی (ره) یا مقام معظم رهبری دارای مجوز می باشند، بر اساس نظر مقام معظم رهبری انجام می گیرد.

تبصره 5) درآمدها و عایدی حاصل از موقوفات و کمک ها و هدایای دریافتی تقدی و غیرنقدی اشخاص موضوع بندهای (11) و (9) از پرداخت مالیات معاف هستند. این حکم شامل درآمد شرکت های زیر مجموعه اشخاص مذکور نخواهد بود.

ماده (141): 100% درآمد حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات بخش کشاورزی  و 20% درآمد حاصل از  صادرات مواد خام، مشمول مالیات با نرخ صفر می شود. فهرست مواد خام و کالاهای نفتی به پیشنهاد مشترک وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت و نفت و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی به تصویب هیات وزیران می رسد.

تبصره 1) درآمد حاصل از صادرات کالاهای مختلف که به صورت عبوری(ترانزیت) به ایران وارد می شوند و بدون تغییر در ماهیت یا با انجام کاری بروی آنها، صادر می شوند، مشمول مالیات با نرخ صفر می شود.

ماده (142): درآمد کارگاه های فرش دستبافت و صنایع دستی وشرکت های تعاونی و اتحادیه های تولیدی مربوطه از پرداخت مالیات معاف است.

ماده (143): معادل 10% از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس های کالایی پذیرفته شده و به فروش می رسد و 10% از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی پذیرفته می شود و5% از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در  بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می شود، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت های پذیرفته شده دراین بورس ها یا بازار حذف نشده اند، با تایید سازمان بخشوده می شود.

-شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی یا بازار های خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود، چنانچه در پایان دوره مالی به تایید سازمان حداقل 20% سهام شناور آزاد داشته باشند، معادل دو برابر معافیت ها فوق (20% برای بورسی و 10% برای فرابورس) از بخشودگی مالیاتی برخوردار می شوند.

تبصره 1) از هر نقل و انتقال سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام و سهم الشرکه شرکا، در سایر شرکت ها مالیات مقطوعی به میزان 4% ارزش اسمی آنها وصول می گردد. از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال فوق مطالبه نخواهد شد. انتقال دهندگان سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام مکلفند قبل از انتقال، مالیات متعلق را به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز نمایند.

-اداره ثبت یا دفاتر اسناد رسمی مکلفند در زمان ثبت تغییرات یا تنظیم سند انتقال حسب مورد گواهی پرداخت مالیات متعلق را اخذ و ضمیمه پرونده مربوط به ثبت یا انتقال کنند.

تبصره 2) در شرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس، اندوخته صرف سهام مشمول مالیات مقطوع به نرخ 0/5% خواهد بود وبه این درآمد، مالیات دیگری تعلق نمی گیرد. شرکت ها مکلفند تا پایان ماه بعد از تاریخ ثبت افزایش سرمایه آن را به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز نمایند.

ماده (143 مکرر): از هر نقل وانتقال سهام وحق تقدم سهام شرکت ها، اعم از ایرانی وخارجی  در بورس ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان 0/5% ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد و از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام ومالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.

تبصره 3) چنانچه هر شخص حقیقی یا حقوقی مقیم ایران که سهامدارا شرکت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس، سهام یا حق تقدم خود را در بورس ها یا بازارهای خارج از بورس خارجی بفروشد، از این بابت هیچ گونه مالیاتی در ایران دریافت نخواهد شد.

تبصره 4) صندوق سرمایه گذاری مجاز به هیچگونه فعالیت اقتصادی دیگری خارج از مجوزهای صادره از سوی سازمان نمی باشد.

تبصره 5) نقل و انتقال اوراق بهادار بازارگردانی، بازارگردانان دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار در بورس و فرابورس از پرداخت مالیات مقطوع 0/5% این ماده، معاف می باشد.

ماده (144): جهیزیه منقول و مهریه اعم از منقول وغیرمنقول و جوایز علمی و بورس های تحصیلی و همچنین درآمدی که بابت حق اختراع یا اکتشاف، عاید مخترعین و مکتشفین می گردد، به صورت کلی و نیز درآمد ناشی از فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی مراکزی که دارای پروانه تحقیق از وزارتخانه های ذی صلاح می باشند، به مدت 10 سال از تاریخ اجرای این اصلاحیه طبق ضوابط مقرر در آیین نامه ای که به پیشنهاد وزارتخانه های علوم و تحقیقات و فن آوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیات وزیران خواهد رسید، از پرداخت مالیات معاف می باشد.

ماده (145): سود دریافتی به هر عنوان در موارد زیر از پرداخت مالیات معاف است:

الف) سود متعلق به سپرده های مربوط به کسور بازنشستگی و پس انداز کارمندان و کارگران نزد بانک های ایرانی در حدود مقررات استخدامی مربوطه.

ب) سود یا جوایز متعلق به حساب های پس انداز و سپرده های مختلف نزد بانک های ایرانی یا موسسه های اعتباری غیربانکی مجاز. این معافیت شامل سپرده هایی که بانک ها یا موسسه های اعتباری غیربانکی مجاز نزد هم می گذارند نخواهد بود.

پ) جوایز متعلق به اوراق قرضه دولتی و اسناد خرانه.

ج) سود پرداختی بانک های ایرانی به بانک های خارج از ایران بابت اضافه برداشت و سپرده ثابت به شرط معامله متقابل.

چ) سود و جوایز متعلق به اوراق مشارکت.

تبصره) در مواردی که در قانون مالیات های مستقیم به بانک ها اشاره می شود، امتیازات، تسهیلات، ترجیحات و تکالیف مذکور، شامل  موسسه های اعتباری غیر بانکی که به موجب قانون یا با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تاسیس شده اند یا می شوند، صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک، صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک، صنایع دریایی و بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی و صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی نیز خواهد شد.

ماده (146): کلیه معافیت های مدت دار که به موجب قوانین مالیاتی و مقررات قبلی مقرر شده است، با رعایت مقررات مربوط تا انقضا مدت به قوت خود باقی است.

تبصره) مالیات سود متعلق به قبوض اقساطی اصلاحات ارضی کماکان بخشوده خواهد بود.

فصل دوم: هزینه های قابل قبول و استهلاک

ماده (147): هزینه های قابل قبول برای تشخیص درآمد مشمول مالیات به شرحی که ضمن مقررات این قانون مقرر می شود، عبارت است از؛ هزینه هایی که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصرا مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصاب های مقرر باشد. در مواردی که هزینه ای در این قانون پیش بینی نشده یا بیش از نصاب های مقرر در این قانون بوده اما پرداخت آن به موجب قانون یا مصوبه هیات وزیران صورت گرفته باشدف قابل قبول خواهد بود.

تبصره 1) از لحاظ مقررات این فصل، کلیه اشخاص حقوقی و همچنین صاحبان مشاغل موضوع ماده (95) این قانون که مکلف به نگهداری دفاتر می باشند، در حکم موسسه محسوب می شوند. همچنین هزینه های قابل قبول مالیاتی در مورد سایر صاحبان مشاغل نیز قابل پذیرش است.

تبصره 2) هزینه های مربوط به درآمد هایی که به موجب این قانون از پرداخت مالیات معاف یا مشمول مالیات با نرخ صفر بوده یا با نرخ مقطوع محاسبه می گردد، به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی شناخته نمی شوند.

تبصره 3) پذیرش هزینه های پرداختی قابل قبول مالیاتی موضوع این قانون که به شیوه تهاتری انجام نشود، از مبلغ 50/000/000 ریال به بالا منوط به پرداخت یا تسویه وجه آن از طریق سامانه بانکی خواهد بود.

ماده (148): هزینه هایی که حائز شرایط ذکرشده در ماده فوق می باشد به شرح زیر در حساب مالیاتی قابل قبول می باشد:

1) قیمت خرید کالای فروخته شده یا قیمت خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده.

2) هزینه های استخدامی منتاسب با خدمت کارکنان بر اساس مقررات استخدامی موسسه به شرح زیر:

الف) حقوق یا مزد اصلی و مزایای مستمر اعم از نقدی یا غیرنقدی

ب) مزایای غیر مستمر اعم از نقدی یا غیرنقدی ازجمله خواروبار، بهره وری، پاداش، عیدی، اضافه کار، هزینه سفر و فوق العاده مسافرت، نصاب هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مدیران و بازرسان و کارکنان به خارج از ایران بخ منظور رفع حوائج موسسه ذی ربط، طبق آیین نامه ای خواهد بود که از طرف وزارت امور اقتصاد ودارایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به تصویب هیات وزیران می رسد، تعیین خواهد شد.

پ) هزینه های بهداشتی و درمانی و وجوه پرداختی بابت بیمه های بهداشتی و عمر و حوادث ناشی از کار کارکنان.

ج) حقوق بازنشستگی، وظیفه، پایان خدمت طبق مقررات استخدامی موسسه و خسارت اخراج و بازخرید، طبق قوانین موضوعه مازاد بر مانده حساب های ذخیره مربوط.

د) وجوه پرداختی به سازمان تامین اجتماعی طبق مقررات مربوطه و همچنین تا میزان 3% حقوق پرداختی سالانه بابت پس انداز کارکنان بر اساس آیین نامه ای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصاد و دارایی می رسد.

ذ) معادل یک ماه آخرین حقوق و دستمزد و همچنین مابه التفاوت تعدیل حقوق سنوات قبل که به منظور تامین حقوق بازنشستگی و وظیفه و مزایای پایان خدمت، خسارت اخراج و بازخرید کارکنان موسسه ذخیره می شود.

-این حکم نسبت به ذخایری که تا کنون در حساب بانک ها نگهداری شده است نیز جاری خواهد بود.

-پرداختی به بازنشستگان موسسه حداکثر تا سقف یک دوازدهم معافیت موضوع ماده (84) این قانون.

3) کرایه محل موسسه، چنانچه اجاری باشد، مال الاجاره پرداختی طبق سند رسمی و در غیر این صورت در حدود متعارف.

4) اجاره بهای ماشین آلات و ادوات مربوط به موسسه در صورتی که اجاری باشند.

5) مخارج سوخت، برق، روشنایی، آب، مخابرات و ارتباطات.

6) وجوه پرداختی بابت انواع بیمه مربوط به عملیات و دارایی موسسه.

7) حق الامتیاز پرداختی و همچنین حقوق و عوارض و مالیات هایی که به سبب فعالیت موسسه به شهرداری ها و وزارتخانه ها و موسسه های دولتی وابسته به آنها پرداخت می شود به استثنای مالیات بر درآمد و ملحقات آن و سایر مالیات هایی که موسسه به موجب مقررات این قانون ملزک به کسر از دیگران و پرداخت آن می باشد و جرایمی که به دولت و شهرداری ها پرداخت می شود.

8) هزینه های تحقیقاتی، آزمایشی و آموزشی، خرید کتاب، نشریات، هزینه های بازاریابی، تبلیغات و نمایشگاهی مربوط به فعالیت موسسه، بر اساس آیین نامه ای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب هیات وزیر امور اقتصاد و دارایی می رسد.

9) هزینه های مربوط به جبران خسارت های وارده مربوط به فعالیت و دارایی موسسه مشروط بر این که:

الف) وجود خسارات محقق باشد.

ب) موضوع و میزان آن مشخص باشد.

ج) طبق مقررات قانون یا قراردادهای موجود جبران آن به عهده دیگری نبوده یا در هر صورت از طریق دیگر جبران نشده باشدو

-آیین نامه احراز شروط سه گانه ذکر شده در این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصاد و دارایی می رسد.

10) هزینه های فرهنگی، ورزشی و رفاهی کارگران پرداختی به وزرات کار وامور اجتماعی، حداکثر معادل 10/000 ریال به ازای هر کارگر.

11) ذخیره مطالباتی که وصول آن مشکوک باشد مشروط بر اینکه:

الف) مربوط به فعالیت موسسه باشد.

ب) احتمال غالب برای لاوصول ماندن ان موجود باشد.

ج) در دفاتر موسسه به حساب مخصوص منظور شده باشد، تا زمانی که طلب وصول گردد یا لاوصول آن محقق شود.

-آیین نامه مربوط به این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصاد و دارایی می رسد.

12) زیان اشخاص حقیق یا حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آنها و با توجه به مقررات احراز گردد، از درآمد سال یا سال های بعد استهلاک پذیر است.

13) هزینه های جزیی مربوط به محل موسسه که عرفا به عهده مستاجر است، در صورتی که اجاری باشد.

14) هزینه های مربوط به حفظ و نگهداری محل موسسه ، درصورتی که ملکی باشد.

15) مخارج حمل و نقل

16) هزینه های ایاب و ذهاب، پذیرایی و انبارداری.

17) حق الزحمه های پرداختی متناسب با کار انجام شده از جمله حق العمل، دلالی، حق اوکاله، حق المشاوره، حق حضور، هزینه حسابرسی و خدمات مالی و اداری و بازرسی، هزینه نرم افزاری، طراحی و استقرار سیستم های مورد نیاز موسسه، سایر هزینه های کارسناسی در ارتباط با فعالیت موسسه و حق الزحمه بازرس قانونی.

18) سود، کارمزد و جریمه هایی که برای انجام عملیات موسسه به بانک ها، صندوق تعاون، صندوق های حمایت از توسعه بخش کشاورزی و همچنین موسسه های اعتباری غیربانکی مجاز و شرکت های لیزینگ دارای مجوز از بانک مرکزی پرداخت شده یا تخصیص یافته است.

19) بهای ملزومات اداری و لوازمی که به طور معمول ظرف یک سال از بین می روند.

20) مخارج تعمیر و نگهداری ماشین آلات و لوازم کار و تعویض قطعات یدکی که به عنوان تعمیر اساسی تلقی نگردد.

21) هزینه های اکتشاف معادن که منجر به بهره برداری نشده باشد.

22) هزینه های مربوط به حق عضویت و حق اشتراک پرداختی مربوط به فعالیت موسسه.

23) مطالبات لاوصول بشرط اثبات آن از طرف مودی بر مانده حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول.

24) زیان حاصل از تسعیر ارز بر اساس اصول متداول حسابداری مشروط بر اتخاذ یک روش یکنواخت طی سال های مختلف از طرف مودی.

25) ضایعات متعارف تولید

26) ذخیره مطالبات به هزینه های پرداختی قابل قبول که به سال مورد رسیدگی ارتباط دارد

27) هزینه های قابل قبول مربوط به سال های قبل که پرداخت یا تخصیص ان در سال مالیاتی مورد رسیدگی تحقق می یابد.

28) هزینه خرید کتاب و سایر کالاهای فرهنگی- هنری برای کارکنان و افراد تحت تکلف آنان تا میزان حداکثر 5% معافیت مالیاتی موضوع ماده (84) این قانون به ازای هر نفر.

29) ذخیره مربوط به خدمات پس از فروش اشخاص حقوقی

تبصره 1) هزینه های دیگری که مربوط به تحصیل درآمد موسسه تشخیص داده می شوند و در این ماده پیش بینی نشده است، به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و تصویب وزیر امور اقتصاد و دارایی جزو هزینه های قابل قبول پذیرفته خواهند شد.

تبصره 2) مدیران و صاحبان سرمایه اشخاص حقوقی، چنانچه دارای شغل موظف در موسسه های مذکور باشند، جزو کارکانان موسسه محسوب خواهند شد اما در موسسه هایی که غیر اشخاص حقوقی باشند، حقوق و مزایای صاحب موسسه و اولاد تحت تکلف و همسر نامبرده به استثنای هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مربوط به شغل که مشمول مقررات جزء (ب) بند (2) این ماده خواهد بود، جزو هزینه های قابل قبول منظور نخواهد شد.

تبصره 3) در محاسبه مالیات شرکت ها و اتحادیه های تعاونی، ذخایر موضوع بندهای (1و2) ماده (15) قانون شرکت های تعاونی مصوب 1350/03/16 و اصلاحیه های بعدی آن و در مورد شرکت ها و اتحادیه هایی که وضعیت خود را با قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب 1370/06/13 تطبیق داده اند یا بدهند، ذخیره موضوع بند (1) و حق تعاون و آموزش موضوع بند(3) ماده (25) قانون اخیرالذکر جزو هزینه محسوب می شود.

ماده (149 مکرر): آن قسمت از  دارایی های استهلاک پذیر که بر اثر بکارگیری یا گذشت زمان یا سایر عوامل بدون توجه به تغییر قیمت ها ارزش آن کاهش می یابد و همچنین  هزینه های تاسیس، قابل استهلاک بوده و هزینه استهلاک آنها جزو هزینه های قابل قبول مالیاتی تلقی می شود. مقررات مربوط به استهلاک های دارایی های استهلاک پذیر شامل؛ جداول استهلاک ها و چگونگی اجرای آن با رعایت استانداردهای حسابداری توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می شود و ظرف مدت 6 ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.

تبصره 1) افزایش بهای ناشی از تجدید ارزیابی دارایی های اشخاص حقوقی، با رعایت استانداردهای حسابداری مشمول پرداخت مالیات بر درآمد نیست و هزینه استهلاک ناشی از افزایش تجدید ارزیابی نیز به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی نمی شود.

-در زمان فروش یا معاوضه دارایی های تجدید ارزیابی شده، مابه التفاوت قیمت فروش و ارزش دفتری بدون اعمال تجدید ارزیابی در محاسبه درآمد مشمول مالیات منظور می شود.

-آیین نامه اجرایی این تبصره در مورد نحوه تجدید ارزیابی، فروش و استهلاک دارایی های تجدید ارزیابی شده و سایر الزامات و ترتیبات اجرایی که با رعایت استانداردهای حسابداری تهیه می شود، به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی ظرف مدت 6 ماه از تاریخ لازم الجرا شدن این قانون به تصویب هیات وزیران می رسد.

تبصره 2) در صورتی که بر اثر فروش مال قابل استهلاک یا مسلوب المنفعه شدن ماشین آلات، زیانی متوجه موسسه شود، زیان حاصل معادل ارزش مستهلک نشده دارایی منهای حاصل فروش (در صورت فروش) یکجا قابل احتساب در حساب سود و زیان همان سال است. حکم این تبصره در مورد دارایی های تجدید ارزیابی شده نسبت به ارزش دفتری بدون اعمال تجدید ارزیابی جاری است.