ماده (94):شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است. در اسم شرکت باید عبارت «با مسئولیت محدود» قید گردد، در غیر این صورت آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث، شرکت تضامنی محسوب خواهد شد.
- اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک از شرکا باشد، در غیر این صورت شریکی که اسم او قید شده در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت.
ماده (96):شرکت با مسئولیت محدود وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.
ماده (98):شرکا نسبت به قیمتی که در حین تشکیل شرکت برای سهم الشرکه های غیرنقدی معین شده در مقابل اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی دارند.
ماده (99):مرور زمان دعاوی ناشی از مقررات فوق 10 سال از تاریخ تشکیل شرکت است.
ماده (102):سهم الشرکه شرکا نمی تواند به شکل اوراق تجاری قابل انتقال اعم از بی اسم یا با اسم و… درآید. در صورتی می توان سهم الشرکه را منتقل نمود که به موجب سند رسمی باشد و باید رضایت شرکایی که لااقل سه ربع سرمایه متعلق به آنها بوده و اکثریت عددی نیز داشته باشند، جلب شود.
ماده (104 -105): مدیر از بین شرکا یا خارج از آن می تواند معین شود و کلیه اختیارات لازمه را برای نمایندگی و اداره شرکت خواهند داشت، مگر اینکه دراساسنامه غیر آن مقرر شده باشد.
ماده (106):تصمیمات راجع به شرکت باید به اکثریت لااقل صاحبان نصف سرمایه اتخاذ شود. اگر دفعه اول این اکثریت حاصل نشده، باید تمام شرکا مجددا دعوت شوند، در این صورت تصمیمات به اکثریت عددی شرکا اتخاذ می شود.
ماده (116):شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوص برای امور تجارتی بین دو یاچند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود، اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض کافی نباشد هریک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است، هر قراری که بین شرکا بر خلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن خواهد بود.
ماده (117):در اسم شرکت تضامنی باید عبارت «شرکت تضامنی» و لااقل اسم یکی از شرکا ذکر شود در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد، باید بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل «و شرکا» یا «و برادران» قید شود.
ماده (118):شرکت تضامنی وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.
ماده (123): در شرکت تضامنی هیچ یک از شرکا نمی تواند سهم خود را به دیگری منتقل نماید مگر به رضایت تمام شرکا.
ماده (124): فقط در روابط بین شرکا مسئولیت هریک از آنها در تادیه قزوض شرکت، به نسبت سرمایه خواهد بود وگرنه مادام که شرکت تضامنی منحل نشده مطالبه قروض باید از خود شرکت انجام شود وپس از انحلال، طلبکاران شرکت می توانند برای وصول مطالبات خود به هریک از شرکا یا تمام آنها رجوع کند.
شرکت مختلط غیرسهامی شرکتی است که برای امور تجاری در تحت اسم مخصوصی بین یک یا پند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود. شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت وی فقط تا میزان سرمایه ای است که در شرکت گذارده ویا باید بگذارد. در اسم شرکت باید عبارت«شرکت مختلط» و لااقل اسم یکی از شرکا ضامن قید گردد.
ماده (145):شریک با مسئولیت محدود نه به عنوان شریک حق اداره کردن شرکت را دارد نه اداره امور شرکت از وظایف اوست.
ماده (147): هر شریک با مسئولیت محدود حق نظارت در امور شرکت را داشته و می تواند از روی دفاتر و اسناد شرکت برای اطلاع شخصی خود راجع به وضعیت مالی شرکت صورت خلاصه ترتیب دهد. هر قراری که بین شرکا بر خلاف این ترتیب داده شود، از درجه اعتبار ساقط است.
ماده (151):شریک ضامن را وقتی به صورت شخصی برای قروض شرکت تعقیب نمود که شرکت منحل شده باشد.
ماده (156):اگر شرکت مختلط غیرسهامی ورشکست شود، دارایی شرکت بین طلبکاران خود شرکت تقسیم شده و طلبکاران شخصی شرکا در آن حقی ندارند. سهم الشرکه شرکا با مسئولیت محدود نیز جز دارایی شرکت محسوب می شود.
شرکت مختلط سهامی شرکتی است که تحت اسم مخصوصی بین یک عدد شرکا سهامی ویا یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می شود. شرکا سهامی کسانی هستند که سرمایه آنها به صورت سهام یا قطعات سهام متساوی القیمه درآمد و مسئولیت آنها تا میزان همان سرمایه است که در شرکت دارند.
- شریک ضامن کسیست که سرمایه او به صورت سهام در نیامده و سمئول کلیه قروضی است که ممکن علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. در صورت تعدد، شریک ضامن مسئولیت آنها در مقابل طلبکاران و روابط آنها با یکدیگر تابع مقررات شرکت تضامنی خواهد بود.
ماده (163 - 164): در اسم شرکت باید عبارت «شرکت مختلط» و لااقل اسم یکی از شرکا ضامن قید گردد. مدیریت شرکت مختلط سهامی مخصوص به شریک یا شرکا ضامن است. در شرکت مختلط سهامی، هیات نظارتی لااقل مرکب از 3 نفر از شرکا برقرار می شود.
ماده (183):شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوص بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هریک از شرکا به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته است.
ماده (184):در اسم شرکا نسبی عبارت «شرکت نسبی» و لااقل اسم یک نفر از شرکا باید ذکر شود. چنانچه اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد، بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده، عبارتی از قبیل «شرکا» یا «برادران» ضروری است.
ماده (186):اگر دارایی شرکت نسبی برای تادیه تمام قروض شرکت کافی نباشد، هریک از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت داشته مسئول تادیه قروض شرکت است.
ماده (190):شرکت تعاونی تولید، شرکتی است که بین عده ای از ارباب حرف تشکیل می شود و شرکا مشاغل خود را برای تولید و فروش اشیا یا اجناس بکار می برند.
ماده (191):اگر در شرکت تعاونی تولید یک عده از شرکا در خدمت دائمی شرکت نبوده یا از اهل حرفه که موضوع عملیات شرکت است، نباشد لااقل دو سوم اعضا اداره کننده شرکت باید از شرکایی انتخاب شوند که حرفه آنها موضوع عملیات شرکت است.
ماده (192):شرکت تعاونی مصرف شرکتی است که برای مقاصد ذیل تشکیل می شود:
الف) فروش اجناس لازم برای مصارف زندگانی اعم از این که اجناس مزبور را شرکا ایجاد کرده یا خریده باشند.
ب) تقسیم نفع و ضرر بین شرکا به نسبت خرید هریک از آنها، هرکدام خرید بیشتر، سود یا ضرر بیشتر داشت.
ماده (193):شرکت تعاونی اعم از تولید یا مصرف ممکن است مطابق اصول شرکت سهامی یا بر طبق مقررات تراضی شرکت ها ترتیب داده شده باشد، تشکیل شود.
ماده (194):چنانچه شرکت تعاونی تولید یا مصرف مطابق اصول شرکت سهامی تشکیل شود، حداقل سهام یا قطعات آن 10 ریال خواهد بود و هیچ یک از شرکا نمی توانند در مجمع عمومی بیش از یک رای داشته باشد.
وظایف مجمع عمومی به شرح زیر است:
1) رسیدگی به گزارش موسسین و تصویب آن
2) تصیوب طرح اساسنامه شرکت و در صورت لزوم اصلاح آن
3) انتخاب اولین مدیران و بازرس
4) تعیین روزنامه کثیر الانتشار در مجمع عمومی موسس و حضور عده ای از پذیره نویسان که حداقل نصف سرمایه شرکت را تعهد نموده باشند، لازم است.
- در شرکت های سهامی خاص، تشکیل مجمع عمومی موسس الزامی نمی باشد لیکن جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری در صورتی که یک یا چند نفر موسسین آورده غیرنقدی دارند، باید ارزیابی آنها به تایید و کارشناسی برسد.
حضور عده ای از پذیره نویسان که حداقل نصف سرمایه شرکت را تعهد نموده باشند، الزامی است. تصمیمات با ⅔ آراء حاضر تصویب می شود.
مجمع عمومی عادی می تواند نسبت به کلیه امور شرکت بجز آنچه که در صلاحیت مجمع عمومی موسس و فوق العاده است، تصمیم بگیرد در مورد انتخاب مدیران، تعداد آراء هر رای دهنده در عدد مدیرانی که باید انتخاب شوند، ضرب شوند و حق رای هر رای دهنده برابر حاصل ضرب مذکور خواهد بود.
رای دهنده می تواند آراء خود را به یک نفر بدهد یا آن را بین چند نفری که مایل باشد تقسیم نماید. اگر مجمع عادی در اولین دعوت، حد نصاب مذکور را حاصل نکند. مجمع برای بار دوم با حضور هر عده از صاحبان سهام که حق رای دارند، رسمیت می یابد. همواره تصمیمات با اکثریت نصف به علاوه یک آراء حاضر در جلسه رسمی معتبر خواهد بود مگر در مورد انتخاب مدیران و بازرسان که اکثریت نسبی کافی خواهد بود.
- مجمع عمومی عادی باید سالی 1 بار در موقعی که اساسنامه پیش بینی شده برای رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل و رسیدگی به گزارش مدیران و بازرس و سایر امور مربوطه تشکیل شود. بدون قرائت گزارش بازرس یا بازرسان شرکت، اخذ تصمیم نسبت به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی، معتبر نخواهد بود.
انتخاب روزنامه، تقسیم سود، تصویب صورت های مالی، انتخاب مدیران، پاداش هیات مدیره، گزارش حسابرس و بازرس و دعوت به جلسه، تعیین صورت خلاصه تکالیف هیات مدیره.
اگر در طول سال نیاز به تصمیماتی باشد که در صلاحیت مجمع عمومی عادی باشد.
درتمام تصمیمات راجع به شرکت غیر از تصمیماتی که در صلاحیت مجمع عمومی موسس و عادی و عادی به طور فوق العاده تشکیل می شود مانند تغییر سرمایه، تغییر مرکز اصلی شرکت، تغییر اساسنامه و کلا هرگونه تغییر در موارد اساسنامه یا در سرمایه شرکت یا انحلال آن قبل از موعد، منحصرا در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده می باشد. در این مجمع، دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رای دارند باید حاضر باشند.
اگر در اولین دعوت حدنصاب حاصل نشود برای بار دوم با حضور بیش از ⅓ صاحبان سهام که حق رای دارند رسمیت می یابد. تصمیمات مجمع عمومی فوق العاده همواره به اکثریت ⅔ آراء حاضر در جلسه رسمی، معتبر خواهد بود.
- عمر هیات مدیره حداکثر 2 سال است.
- هیات مدیره، رئیس هیات مدیره، نایب رئیس و مدیر عامل را انتخاب می نمایند.
- اگر یکی از اعضای هیات مدیره عوض شود، تصمیم گیری در مورد مدیرعامل دوباره باید صورت گیرد.
- مدیرعامل می تواند از بین هایت مدیره یا خارج از آن باشد.
- اگر مدیرعامل از بین هیات مدیره باشد، برای داشتن همزمان سمت رئیس هیات مدیره، باید حداقل ¾ اعضا به وی رای دهند.
- پاداش هیات مدیره برای هرسال، چنانچه به سهامداران سود تخصیص یابد، برای سهامی عام حداکثر 5% و برای سهامی خاص حداکثر 10% از سود همان سال است.
- تقسیم سود توسط مجمع عمومی انجام می پذیرد و نه هیات مدیره. هیات مدیره می تواند پیشنهاد دهد.
- اگر شرکتی دارای سود بود حداقل باید 10% آن تقسیم و حداکثر تا 8 ماه از تاریخ مجمع، پرداخت شود.
نکته)در حال حاضر برای افزایش سرمایه یا دیگر تغییرات در شرکت، باید در سایت اداره ثبت اسنائ و مالکیت صنعتی به قسمت مربوطه رفته و نوع جلسه و نوع تصمیم جلسه را طبق موارد فوق، انتخاب و اطلاعات درخواستی را ثبت کنیم و مدارک درخواستی را به وسیله پست به آدرس اداره ثبت شهر خود ارسال نماییم، تا اگهی قانونی در روزنامه رسمی کشور چاپ و قابل اسنتاد گردد. لذا دانستن انواع مجمع عمومی و اختیارات آن مهم می باشد.
در شرکت های خصوصی، در هرسال انتقال 5% سود خالص به حساب اندوخته تا وقتی که به 10% سرمایه برسد الزامی می باشد و پس از آن ادامه این روند اختیاری است.
در شرکت های دولتی، هرسال انتقال 10% سود خالص به حساب اندوخته تا وقتی به 100% سرمایه برسد الزامی می باشد. دلیل آن است که شرکت ها همه منابع و سود انباشته خود را مصرف ننمایند و برای ورشکستگی ویا دوران تصفیه منابع بیشتری در اختیار داشته باشند.
- شرکت سهامی عام با حضور حداقل پنج سهامدار و شرکت سهامی خاص با حداقل سه سهامدار خاص تشکیل می گردد، در صورتی که شرکت با مسئولیت محدود با حداقل دو شریک تشکیل می شود. ( مواد (3) و (107) لایحه اصلاح قانونی تجارت)
- حداقل سرمایه در سهامی عام 5 میلیون ریال و سهامی خاص 1 میلیون ریال به اضافه تکالیف حداقل 35% نقدی کل سرمایه می باشد. اما در شرکت با مسئولیت محدود بدون ارائه مدارک تودیع سرمایه صرفا اقرار موسسین به میزان سرمایه و پرداخت به صندوق شرکت یا هیات مدیره کفایت می کند. در واقع قانون گذار حداقل و حداکثری برای سرمایه شرکت مقرر نکرده است و این نقیصه موجب تضعیف حقوق طلبکاران این نوع شرکت می شود، چرا که عمده تضمین طلب طلبکار سرمایه شرکت است. بنابراین لازم است که حداقل سرمایه مشخص و به میزانی باشد که تا حدودی جوابگوی طلب طلبکاران باشد.
- در شرکت با مسئولیت محدود یک یا چند نفر مدیر موظف یا غیر موظف که ممکن است از خارج از شرکا هم باشند، برای مدت محدود یا نامحدود اراه شرکت را بر عهده می گیرد. در صورتی که در شرکت سهامی عام حداقل پنج نفر و در شرکت سهامی خاص حداقل سه نفر مدیر برای مدت حداکثر 2 سال انتخاب می شوند.
- قلمرو آگهی ها در شرکت های سهامی با توجه به مواد (95 و 985 لایحه اصلاح قانون تجارت) وسیع تر از شرکت با مسئولیت محدود می باشد.
- اگرچه تمام سهم الشرکه شرکت باید در شرکت با مسئولیت محدود در بدو تاسیس پذیره نویسی و پرداخت شود، ولی این پرداخت ممکن است صوری باشد.
- در شرکت با مسئولیت محدود ورقه ای به نام سهم الشرکه صادر نمی شود و همچنین این سهم الشرکه نمی تواند به صورت اوراق تجارتی قابل انتقال اعم از با نام یا بی نام صادر گردد، اما در شرکت سهامی عام نقل و انتقال سهام کاملا آزاد بوده و در شرکت سهامی خاص این نقل و انتقال ممکن است فقط مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی سهامداران بشود.
حال این سوال مطرح می شود، آیا شرکت با مسئولیت محدود از جمله شرکت های شخص است؟
با توجه به اینکه مسئولیت شرکت جدا از مسئولیت شرکا می باشد و شریک در شرکت با مسئولیت محدود بجز سرمایه ای که در شرکت گذاشته است، مشئولیت دیگری ندارد و اگر در نتیجه ضررهای مختلف شرکت ورشکسته شود، طلبکاران یقینا از قسمتی از طلب خود محروم می شوند. پس اگر چه شخصیت شرکا در شرکت دخالت دارد و غالبا این نوع شرکت بین اشخاص آن هم اشخاص یک خانواده یا آشنا باهم تشکیل می شود اما به هر صورت شرکت با مسئولیت محدود یک شرکت سرمایه است و به استناد ماده (95) قانون تجارت که مقرر می دارد:
در اسم شرکت باید عبارت «با مسئولیت محدود» قید شود وگرنه آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث شرکت تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود. اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک از شرکا باشد وگرنه شریکی که اسم او در اسم شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت. شکی در تجارتی بودن شرکت با مسئولیت محدود و عدم مسئولیت شرکا جز به میزان سهم الشرکه باقی نمی ماند.
ماده (412):ورشکستگی تاجر یا شرکت تجاری در نتیجه توقف از تادیه وجوهی که بر عهده اوست حاصل می شود. حکم ورشکستگی تاجری را که حین الفوت درحال توقف بوده تا 1 سال بعد از مرگ او نیز می توان صادر نمود.
ماده (413):تاجر باید ظرف 3 روز از تاریخ وقفه که در تادیه قروض یا سایر تعهدات نقدی او حاصل شده است، توقف خود را به دفتر محکمه بدایت محل اقامت خود اظهار نموده و صورت حساب دارایی و کلیه دفاتر تجارتی خود را به دفتر محکمه مزبور تسلیم نماید.
ماده (414):صورت حساب مذکور در ماده فوق باید مورخ بوده وبه امضا تاجر رسیده و متضمن مراتب زیر باشد:
1) تعداد و تقویم کلیه اموال منقول و غیرمنقول تاجر متوقف به طور مشروح
2) صورت کلیه قروض و مطالبات
3) صورت نفع و ضرر و صورت مخارج شخصی
اسامی و محل اقامت کلیه شرکا ضامن نیز باید ضمیمه شود.
ماده (415):ورشکستگی تاجر به حکم محکمه بدایت در موارد زیر اعلام می گردد:
1) برحسب اظهار خود تاجر
2) به موجب تقاضای یک یا چند نفر از طلبکاران
3) برحسب تقاضای مدعی العموم بدایت
ماده (418):تاجر ورشکسته از تاریخ صدور حکم از مداخله در تمام اموال خود حتی آنچه ممکن است در مدت ورشکستگی عاید او گردد، ممنوع است. در کلیه اختیارات و حقوق مالی ورشکسته که استفاده از آن موثر درتادیه دیون او باشد. مدیر تصفیه، قائم مقام ورشکسته بوده و حق دارد به جای او از اختیارات و حقوق مزبوره استفاده نماید.
ماده (419):از تاریخ حکم ورشکستگی هرکس نسبت به تاجر ورشکسته دعوایی از منقول یا غیرمنقول داشته باشد، باید بر مدیر تصفیه اقامه یا به طرفیت او تعقیب کند. کلیه اقدامات اجرایی نیز مشمول همین دستور خواهد بود.
ماده (427): درحکمی که به موجب آن ورشکستگی تاجر اعلام می شود، محکمه یک نفر را به سمت عضو ناظر معین خواهد کرد.
ماده (428):عضو ناظر مکلف به نظارت در اداره امور راجعه به ورشکستگی و سرعت جریان آن است.
ماده (433):محکمه در حکم ورشکستگی امر به مهر وموم را نیز می دهد.
ماده (434):مهر و موم باید فورا توسط عضو ناظر به عمل آید مگر در صورتی که به عقیده عضو مزبور، برداشتن صورت دارایی تاجر در یک روز ممکن باشد، در این صورت باید فورا شروع به برداشتن صورت شود.
ماده (435):اگر تاجر ورشکسته به مفاد ماده (413) و (414) عمل نکرده باشد، محکمه در حکم ورشکستگی ، قرار توقیف تاجر را خواهد داد.
ماده (436):قرار توقیف ورشکسته در مواقعی نیز داده خواهد شد که معلوم گردد به واسطه اقدامات خود، از اداره و تسویه شدن عمل ورشکستگی می خواهد جلوگیری کند.
ماده (447):تاجر ورشکسته در صورتی که وسیله دیگری برای اعاشه نداشته باشد، می تواند نفقه خود و خانواده اش را از دارایی خود درخواست کند. در این صورت عضو ناظر، نفقه و مقدار آن را با تضویب محکمه معین خواهد نمود.
.jpg)
